ก่อนจะมาดู Apirak's Top 10 Ukuleles มาทำความรู้จักเขากันก่อนครับ
อภิรักษ์ ศิรินันทกุล คือศิลปินอูคูเลเล่ชาวไทย ผู้ขึ้นชื่อเรื่องใช้เพียงนิ้วเดียวเล่น คนไทยหนึ่งเดียวที่ได้เป็นทั้งศิลปิน Kamaka และ aNueNue + Ancestor's และเดินทางไปแสดงอูคูเลเล่ในงานใหญ่ๆ มาแล้วทั้งที่ ฮาวาย ญี่ปุ่น เกาหลี ฮ่องกง ไต้หวัน ฟิลิปปินส์ รวมทั้งที่ NAMM Show สหรัฐอเมริกาด้วย เรียกได้ว่าเป็นศิลปินอูคูเลเล่แท้ๆ ที่สร้างชื่อเสียงให้ประเทศไทยในโลกอูคูเลเล่มาโดยตลอด
อภิรักษ์เริ่มต้นจากเป็นผู้เล่นจากทางบ้านฝีมือดี ที่มาวนเวียนให้ผมได้ยินเขาเล่นอยู่บ่อยๆ ซึ่งช่วงแรกเขานิยมเล่นเพลงแนว Jazz ของ Otha-San ศิลปินฮาวายชื่อดัง ในแก๊งค์ของเขามีอยู่ 3-4 คน ต่างชอบเล่นอูคูเลเล่แนวนี้ทุกคน แต่ อภิรักษ์ เล่นแล้วเนียนละออ ลื่นไหล ละมุนหู และเล่นจนจบเพลง เป็นที่น่าจับตามองมากๆ
(Poster งาน Ukulele Super Jam จัดที่ Yakult Hall สำนักงานใหญ่ยาคูล Ginza, Tokyo)
วันหนึ่ง สิงโต นำโชค ซึ่งเป็นขาประจำตัวแทนจากไทยไปแสดงที่ต่างประเทศ ติดคิวพิเศษ ไม่สามารถไปร่วมงาน Ukulele Super Jam ที่ประเทศญี่ปุ่นได้กลางอากาศ งานนี้คืองานรวมดาวศิลปินอูคูเลเล่ที่ใหญ่ที่สุดในญี่ปุ่น โดยเขาคัดสรรและเชิญศิลปินจากญี่ปุ่นและฮาวายมาแสดงทุกปี แต่ผมได้เข้าไปคลุกวงใน จนในที่สุดเขาก็ไว้ใจให้ส่งคนไทยมาแจมด้วยหลังจากได้เห็น สิงโต นำโชค แสดงแล้วติดใจ ซึ่งในปีแรกที่ผมพาศิลปินไทยไปแสดง สิงโต ทำไว้ได้น่าประทับใจระดับตำนาน
(เวทีวัว Big Mountain Music Festival)
เมื่อผ่านไปหนึ่งปี Ukulele Super Jam เชิญศิลปินไทยอีกครั้ง ผมเตรียมให้ สิงโต กลับไปอีกรอบ เพราะคนอูคูเลเล่ที่ญี่ปุ่นชอบมาก แต่เพียง 1 เดือนก่อนวันแสดง สิงโต ติดคิวแทรกสำคัญ ที่น่าจะส่งผลต่อความยิ่งใหญ่ของเขาในวาระต่อมา จึงจำเป็นต้องยกเลิกการแสดงที่ญี่ปุ่น ซึ่งทางญี่ปุ่นได้พิมพ์โปสเตอร์และโปรโมทไปเรียบร้อยแล้ว
(แวะเยี่ยมร้าน Uke HK ระหว่างทัวร์คอนเสิร์ตที่ฮ่องกง)
ในขณะที่ผมกำลังปวดหัวอยู่ ผมได้ยินเสียงอูคูเลเล่เพลงไม่คุ้นเคยแต่เพราะมาก แว่วมาจากข้างหลัง หันไปเจอ อภิรักษ์ กำลังเล่นเพลงที่เขาแต่งเองอยู่ ผมจึงทาบทามให้ช่วยเปลี่ยนสถานะมาเป็นศิลปินอูคูเลเล่จากเมืองไทย ไปเขย่าเวทีญี่ปุ่นกัน อภิรักษ์ งงงง แต่ตกลงปลงใจ แล้วกลับบ้านไปแต่งเพลงออกมาจนครบอัลบั้ม ซึ่งเราก็สามารถผลิตออกมาเป็นซีดีเสร็จทันวันเดินทางไปญี่ปุ่น
(Ukulele Crazy Session กับสองสาว Azita & Honoka ถ่ายที่ Rag Live Spot, Kyoto)
เวทีแรกของอภิรักษ์ที่ญี่ปุ่น เขาสร้างความประทับใจให้แฟนอูคูเลเล่ชาวญี่ปุ่นมาก แม้ไม่สนุกคึกคักแบบสิงโต แต่เขานำเสนออูคูเลเล่ในรูปแบบที่ใครๆ ที่ชื่นชม Ohta-san ถวิลหา เพลงฟิงเกอร์สไตล์กลิ่นแจ๊ส ฟังสบายๆ แบบที่เขาเล่น เหมือนได้ฟังเพลงแนววินเทจจากยุคก่อนที่ชอบ แต่นำเสนอด้วยเพลงใหม่เอี่ยมที่ไม่เคยได้ยินมาก่อน
(กับศิลปิน Kamaka ด้วยกัน Jake Shimabukuro อันดับหนึ่งศิลปินอูคูเลเล่)
จากวันนั้น อภิรักษ์ ได้รับเชิญไปทัวร์คอนเสิร์ตที่ญี่ปุ่นทั่วประเทศนับ 10 เมือง อีกหลายรอบ และได้แสดงเป็นศิลปินปิดงานแข่งขันอูคูเลเล่ประเทศญี่ปุ่นที่ยิ่งใหญ่ ตามด้วยการไปแสดงที่ฮาวาย สลับกับ ไต้หวัน เกาหลี ฮ่องกง ฟิลิปปินส์ และ NAMM Show ที่สหรัฐอเมริกา
(กับ สิงโต นำโชค ผู้ที่ส่งให้เราได้ศิลปินที่ชื่อ Apirak คนนี้ และ น้องมิว ถ่าย ณ Cat Expo เล่นโชว์ของ Mola mola Sunshine!)
จนในที่สุดอูคูเลเล่ที่ขลังที่สุดในโลก Kamaka ก็บรรจุเขาเป็นศิลปินของ Kamaka นำบทเพลง Blueberry Sky ของเขาไปอยู่ใน CD พิเศษครบรอบ 100 ปี Kamaka เคียงข้างกับศิลปินระดับโลกทั้งสิ้น ซึ่งนอกจากคนญี่ปุ่น 2 คนแล้ว เขาคืออีกคนเดียวที่ไม่ได้เป็นศิลปินฮาวาย ถือว่าเป็นเกียรติมากสำหรับคนอูคูเลเล่
(แจมกับ Kalei Gamiao, Abe Lagrimas และ Kyas Ryo, Thailand Ukulele Festival 4)
เอาล่ะครับ เรารู้จัก Apirak มาคร่าวๆ แล้ว จริงๆ ตำนานเขามีอีกมาก และยังจะมีไปเรื่อยๆ แต่ผมว่าเรามาดู Top 10 อูคูเลเล่ในดวงใจของ อภิรักษ์ ศิรินันทกุล ศิลปินอูคูเลเล่ชาวไทยระดับโลกกันครับ
(สาวๆ เกาหลี เอาอูคูเลเล่มาให้เซ็นต์ โดยมี Kalei Gamiao ยืนดูอย่างภูมิใจ)
Apirak's Top 10 Ukuleles
1. Kamaka HB2D
อูคูเลเล่ตัวนี้เขาซื้อเอง เพราะ Kamaka แม้คนจะมาเป็นศิลปินในครอบครัว ก็ต้องซื้ออยู่ดี เป็นรุ่นเดียวกับที่ Otha-San ศิลปินอูคูเลเล่อาวุโสใช้ ใส่สาย Low-g ด้วยคาแรคเตอร์ของบอดดี้ทรงนี้ สุ้มเสียงออกมาอุ่นอิ่มละมุนหูมากๆ
Kamaka HB2D ของ Apirak
รายชื่อและภาพศิลปิน Kamaka บนซีดีครบรอบ 100 ปี Kamaka
เมื่อครั้งอภิรักษ์กำลังแสดงอยู่บนเวที Korean Ukulele Festival ต่อหน้าคนดูเป็นพันคน Chris Kamaka แห่ง Kamaka นั่งอยู่ที่บู๊ทได้ยินเสียงเพลงที่อภิรักษ์บรรเลงแล้วชอบ เลยชวนภรรยาเดินมาดูการแสดงของเขาจนจบ เมื่อเดินลงมาจากเวที Chris Kamaka ชวนอภิรักษ์มาเป็นศิลปิน Kamaka กันเถอะ ผมอยู่ตรงนั้นด้วย ดีใจมากๆ แม้จะไม่ใช่ผมก็เถอะ จะมีกี่คนกัน รวมทั้งที่เกาหลีที่ไปแสดงก็ยังไม่มีเลยสักคน ที่ได้รวมอยู่ในศิลปิน Kamaka
(กับ Chris Kamaka และ ภรรยา หน้าบู๊ท Kamaka, Ukulele Picnic, Hawaii)
2. aNueNue Bird Apirak Signature
Johnson แห่ง aNueNue สร้างอูคูเลเล่พิเศษตัวนี้ให้ Apirak โดยเฉพาะ เพื่อเป็น Brand Ambassador ของ aNueNue
aNueNue Apirak Signature
(ปรึกษาเรื่องอูคูเลเล่กับ Johnson แห่ง aNueNue หากมองดีๆ ผมคนถ่ายภาพนี้ ซ่อนอยู่ในกระจกเงา)
การเล่นของอภิรักษ์ เปรียบเสมือนเอาคนในอดีตมาเล่นเพลงสมัยใหม่ เมื่อคนอูคูเลเล่ได้ยินส่วนมากต้องหันมามอง ยิ่งถ้าเป็นผู้ผลิต ย่อมต้องอยากให้มีศิลปินที่เล่นแนวเพลงไม่เหมือนใครมาช่วยนำเสนอบทเพลงนั้นๆ ด้วยเครื่องดนตรีของผู้ผลิต Johnson เป็นอีกคนที่เล็งเห็น และเชิญ Apirak ไปไต้หวันเพื่อถ่ายสื่อโปรโมชั่น และทัวร์คอนเสิร์ตโดย aNueNue
(อภิรักษ์ และ Johnson แห่ง aNueNue)
3. Ancestor's Apirak Signature
เมื่อ Hajime Sakai พบกับ Apirak เป็นครั้งแรกในวันที่ Apirak ไปให้สัมภาษณ์นิตยสารอูคูเลเล่ Rolling Coconut ณ งาน Tokyo Guitar & Craft ทั้งคู่เกิดคลิ๊กกันเมื่อแรกพบ ทาง Hajime Sakai คนสร้าง Ancestor's เมื่อได้เห็นสไตล์และลีลาการเล่นของ Apirak ก็ประทับใจ ส่วน Apirak เมื่อได้แรกสัมผัส Ancestor's อูคูเลเล่ก็หลงไหลในสเน่ห์ของอูคูเลเล่ชั้นดี
(วินาทีที่ Hajime Sakai มอบอูคูเลเล่ Apirak Signature ให้ Apirak ณ ห้องที่สร้างอูคูเลเล่ตัวนั้นเลย)
ทำให้อีกหลายเดือนต่อมา Ancestor's Apirak Signature ก็ถือกำเนิดขึ้นมา ผมอยู่ด้วยตลอดตั้งแต่เขาเจอกัน จนวันที่ไปรับอูคูเลเล่ที่ Gifu ประเทศญี่ปุ่น และได้นำไปทัวร์คอนเสิร์ตญี่ปุ่นด้วยเลย
Ancestor's Apirak Signature
ไพรเวทคอนเสิร์ตของ Apirak ที่บ้านของ Hajime Sakai ณ ชานเมือง Gifu ประเทศญี่ปุ่น
4. Shimo Custom Concert
อภิรักษ์กับผมไปไหนไปกันในโลกอูคูเลเล่ และเมื่อครั้งไปเยือนบ้านอาจารย์ Shimo เขาก็ไปด้วย และประทับใจอูคูเลเล่ของอาจารย์มากๆ เลยเล่นมินิคอนเสิร์ตให้อาจารย์และภริยาดู จากนั้นอาจารย์พาไปไหว้พระ ปิดท้ายด้วยกินโซบะร่วมกัน
Shimo Custom Concert
Shimo ตัวนี้นอกจากงานจะปราณีตมากๆ ไเสียงก็เพราะมากประหนึ่งมีอูคูเลเล่เล่นสองตัวพร้อมกัน เสียงหวานคล้ายมีเอฟเฟคคอรัสอ่อนเปิดผสมอยู่เบาๆ สเน่ห์อีกอย่างของ Shimo คือ เขาจะวาดภาพด้วยดินสอลงบนฉลากที่อยู่ในซาวด์โฮล ไม่ซ้ำกันสักตัว พร้อมลายเซ็นต์
อภิรักษ์ เล่นอูคูเลเล่ให้อาจารย์ Shimo ฟัง
ภาพที่อาจารย์ Shimo ถ่ายไว้ครับ
5. Toda ทรงหยดน้ำ
เมื่อครั้งอภิรักษ์ได้รับเชิญไปแสดงในงานแข่งขันอูคูเลเล่ชิงแชมป์ประเทศญี่ปุ่นปีหนึ่ง ได้พบและลอง Toda ทรงหยดน้ำ ซึ่งเป็นรุ่น signature ของอาจารย์ Kobayashi ที่สุดของครูอูคูเลเล่ของสำนักคิวายา อภิรักษ์ติดใจและชื่นชอบความเล่นง่าย เสียงดี และดีไซน์มากๆ แต่ผมซึ่งได้ไปร่วมตัดสินการแข่งขันครั้งนั้นสอยตัดหน้าไปเสียก่อน เนื่องจากมีพี่คนหนึ่งฝากซื้อครับ
Toda หยดน้ำ Kobayashi Signature
วินาที่ที่ไปรับน้องกลับไทย Today-san ยืนกอดอดข้างหลัง
นอกจาก Toda จะทำอูคูเลเล่หยดน้ำออกมาแล้ว ยังทำอูคูเลเล่หยาดน้ำตาออกมาคู่กันด้วย โดยไหลไปคนละทาง(แน่นอนว่าผมพามาไหลที่ไทยทั้งคู่)
6. 1920's Martin Soprano Style 3
(Picture Credit : The Ukulele Site)
สไตล์การเล่นเพลงแนววินเทจของ Apirak เหมาะกับอูคูเลเล่สไตล์นี้มากๆ และนี่คือแรร์ไอเท็มจาก Martin ครับ มีหลายแบรนด์สร้างเลียนแบบรูปลักษณ์นี้ แต่ที่สร้างตามแล้วดีไม่แพ้กัน จนยุคที่หา Martin ของใหม่รุ่นนี้ไม่ได้ ผู้คนต้องไปเอา KTS-7 ของ Kiwaya มาใช้แทน จนกลายเป็นตัวตายตัวแทนที่ดีงามไป
Kiwaya KTS-7 ได้แรงบันดาลใจมาจาก Martin Style 3 ซึ่งไปๆ มาๆ เจ๋งพอๆ กันครับ แต่ราคา Kiwaya เบากว่า
7. Kiwaya KTC -1
(Picture Credit : The Ukulele Site)
อภิรักษ์และ Kiwaya ของเขา
อูคูเลเล่ของ Kiwaya รุ่นนี้มีความพิเศษที่ตัวเป็นคอนเสิร์ต แต่คอยาวเท่าโซปราโน ซึ่งไม่มีใครทำแบบนี้กัน เป็นที่ถูกใจของอภิรักษ์มากๆ ในช่วงอูคูเลเล่มาไทยใหม่ๆ สัก 10 ปีก่อน อภิรักษ์ไล่เก็บ Kiwaya หลายตัว มีหลายรุ่น แต่ที่เขาชอบที่สุด คือรุ่นนี้นี่เอง
อภิรักษ์ บรรเลงเพลงพระราชนิพนธ์ Oh I Say ปิดงานแข่งขันอูคูเลเล่ชิงแชมป์ประเทศญี่ปุ่น จัดโดย Kiwaya
8. Collings
ที่สุดของความเรียบหรูคือ Collings อูคูเลเล่ที่นับได้เลยว่ามีที่ไทยไม่น่าถึง 20 ตัว เพราะไม่ค่อยผลิต และปัจจุบันไม่ผลิตแล้ว เนื่องจากต้องการเน้นกีตาร์มากกว่า (ผมเคยถามจาก คุณพล Sweet Sound ตัวแทน )
Picture Credit : Collings Guitars
นอกจากความดีงามของตัวอูคูเลเล่ที่เป็นเครื่องดนตรีชั้นเลิศแล้ว กลิ่นก็หอมมากด้วย เพียงเปิดกล่องออกมา กลิ่นวานิลลาอ่อนๆ ก็หอมออกมาเลย และนี่คือสิ่งที่เราชอบมากๆ เกี่ยวกับอูคูเลเล่ Collings ครับ
9. KoAloha
คลิ๊ปสุดแรร์ ที่จริงๆ ก็อยู่ใน YouTube แต่ไม่มีใครรู้ เมื่อครั้ง Apirak ไปเยือนโรงงาน KoAloha ที่ฮาวาย และได้ใช้ KoAloha Custom เล่นเพลงเอกของเขา Blueberry Sky ให้ Alan และ Paul Okami แห่ง KoAloha ฟัง
Apirak แสดงให้เห็นถึงความแข็งแรงของ KoAloha รุ่น Noah ด้วยการขึ้นไปยืนบนบอดี้ โดยเจ้าของ KoAloha น้า Paul Okami ยืนตกใจอยู่ข้างหลัง
สำหรับอูคูเลเล่ของ KoAloha ให้เสียงใสบริสุทธิ์ เล่นง่าย และมีเอกลักษณ์เป็นของตัวเอง ตอนนี้มีรุ่นเริ่มทำที่ไทย ชื่อว่ารุ่น Opio ถอดแบบมาจากรุ่นที่ทำที่ฮาวายเลย ราคาเบากว่ามากๆ ในขณะที่คุณภาพอาจจะเป็นรองแค่นิดเดียว สถานที่ๆ เห็นในภาพนี้ ได้กลายเป็นตำนานไปแล้ว เพราะ KoAloha ได้ย้านโณงงานไปที่ใหม่แล้ว หากเราไปฮาวายกันอีก ผมจะพาอภิรักษ์ไปเยี่ยมโรงงานใหม่ของ KoAloha อย่างแน่นอน
10. Ko'olau
Ko'olau Kojima Custom Tenor
ความเก๋ของตัวนี้ นอกจากจะดีไปหมดแล้วยังมี purfling ที่ไม่ซ้ำใคร
อูคูเลเล่ตัวแรกของอภิรักษ์คือ Pono Mahogany Tenor เมื่อ 12 ปีก่อน มันเป็นแบรนด์ลูกของ Ko'olau นั่นน่าจะเป็นสาเหตุที่เขาชื่นชอบอูคูเลเล่เจ้านี้ และในภาพหลังก็ได้ไปเยือนโรงงาน Ko'olau ที่เมือง Wahiawa ฮาวาย แต่ไปชั้นสอง ซึ่งเป็นสตูดิโอถ่ายทำของ The Ukulele Site และนี่คือคลิ๊ปที่เขาได้รับเชิญไปถ่ายทำ แต่ดันเล่น aNueNue นะครับ
นอกจากจะได้ทราบถึงอูคูเลเล่ Top 10 ในดวงใจของ Apirak แล้ว ตอนนี้ผมเชื่อว่าคุณก็ได้ทำความรู้จักกับเขามากขึ้นครับ อยากให้คนไทยได้ทราบกันเยอะๆ ว่ามีศิลปินอูคูเลเล่ของไทยคนนี้ ที่ไปสร้างชื่อเสียงให้ประเทศเรามาได้กว่า 10 ปีแล้ว และยังคงจะลุยต่อไป
สำหรับผมแล้ว อภิรักษ์ เป็นทั้ง เพื่อน ผู้ร่วมงาน ดีไซเนอร์ ศิลปินที่ผมดูแล และ co-producer เวลาทำเพลง จากทุกๆ ประสบการณ์ที่ผ่านมา นอกจากเขาจะเล่นอูคูเลเล่ได้ฝีมือร้ายกาจแล้ว ยังเป็นคนดีมากๆ และจะถ่อมตัวทุกครั้งตลอดมา ซึ่งคนแบบนี้นี่เองสำนักอูคูเลเล่ใหญ่ๆ อย่าง Kamaka, aNueNue และ Ancestor's ถึงรับเข้าสู่ครอบครัว
ใครสนใจผลงานเพลงอูคูเลเล่บรรเลงของเขา ลองหาฟังได้นะครับ Apirak ชุด Blueberry Sky
แถมด้วยการแจมของ Apirak และ Kalei Gamiao ครับ
(ตาด่อง เขียนเองจ๊ะ)