แนะนำอูคูเลเล่ที่ดีที่สุดในโลก โดยคนที่บ้าอูคูเลเล่ที่สุดในโลก ประจำปี 2021
อูคูเลเล่ในโลกนี้มีทำออกมามากมายหลายแบรนด์ ถ้าผู้ไม่คุ้นเคยอูคูเลเล่จะทราบได้ยาก ว่าแบรนด์ไหนดีไม่ดีอย่างไร สิ่งที่ทำได้ง่ายที่สุดคือค้นหาจากอินเตอร์เน็ต ซึ่งก็จะพบกับบทความแนะนำอูคูเลเล่ที่ดีที่สุดมากมาย ซึ่งส่วนมากก็เขียนขึ้นโดยคนที่ไม่เคยสัมผัสอูคูเลเล่มากนัก และเน้นจะเชียร์อูคูเลเล่ที่ผู้เขียนบทความนั้นขาย ผมเองได้ลอง ได้สัมผัส จนพบว่าอะไรดีไม่ดีได้อ่านแล้วไม่ต่างอะไรจากดูหน้าโฆษณาสินค้า แต่ถ้าท่านที่ไม่สันทัดหลงมาอ่าน ก็จะเข้าใจผิดไปตลอดกาล บทความนี้จึงจำเป็นต้องเกิดขึ้น
(Heartman Guitar, Shibuya, Japan)
ผมเองนั้นเวลาจะเขียนวิจารณ์อะไร ต้องได้สัมผัสเองมาหมดด้วย ตา มือ จมูก และหูของผมเอง ดีก็ว่าดี ไม่ดีก็บอกกันตรงๆ เพราะอูคูเลเล่คือสิ่งสำคัญมากๆ สำหรับผม ซึ่งการได้ลองมากๆ นี้ เกิดจากทั้งการเดินทางไปลองถึงถิ่นที่อยู่ของอูคูเลเล่นั้นๆ สั่งมาลอง สั่งมาขาย ไปลองที่ร้าน ไปลองที่โรงงาน ไปลองที่งานแสดงเครื่องดนตรี ได้คลุกคลีกับผู้ผลิต เข้าถึงแก่นของอูคูเลเล่นั้นๆ จนเวลาผ่านมากว่า 12 ปีแล้ว ที่ผมได้คัดกรอง เลือกสรรอูคูเลเล่ที่ดีที่สุด เพื่อมานำเสนออย่างที่จะไม่ทำให้ผมเสียชื่อได้เด็ดขาด เพราะอูคูเลเล่คือชีวิตผม
(Thailand Ukulele Festival ตำแหน่ง: ผู้จัด)
สำหรับอูคูเลเล่ที่ดีที่สุดในโลกนั้น ผมได้จำแนกการแนะนำอูคูเลเล่ที่ดีที่สุด ออกเป็น 5 ประเภทด้วยกัน นั่นคือ US Custom, USA , Japan , International และ Chinese Made แต่ละประเภทผมไม่เอามาชนกัน โดยจะจัดประเภทละ 10 อันดับ สูงต่ำตามความรู้สึกที่ผมได้สัมผัสมา ส่วนที่ไม่ติดในอันดับคืออูคูเลเล่ที่ไม่ได้ทำความประทับใจให้ผมเพียงพอครับ
(บรรยายประวัติศาสตร์อูคูเลเล่ให้นักเรียนดุริยางค์ทหารอากาศฟัง)
ถ้าใครไม่ทราบว่าผมบ้าอูคูเลเล่แค่ไหน และได้ทำอะไรกับวงการอูคูเลเล่โลกมาบ้าง ค้นหาได้ และขอให้ไว้วางใจว่าบทความนี้มีความถูกต้องที่สุดเท่าที่จะมีคนบ้าลองมาหมดและนำมาเล่าให้ฟังครับ มั่นใจได้ว่าไม่มีใครในแผ่นดินไทยลองมามากเท่าผม ซึ่งถ้ามีผมด็ดีใจที่มีคนบ้าอูคูเลเล่ในระดับเดียวกัน ผมใคร่ขอพบเจอเพื่อแลกเปลี่ยนทัศนะทันที เราคงได้คุยกันสนุกเลย
(Represented Thailand @ Ukulele Festival Hawaii)
10 อันดับ สุดยอด US Custom Ukulele (อูคูเลเล่ไฮเอนด์)
สำหรับอูคูเลเล่ หลายท่านอาจจะคิดว่า มันก็แค่ไม้ไม่กี่ชิ้น แผ่นเล็กๆ เอามาประกอบกัน แล้วขึ้นสาย ทำไมมันจะราคาสูงได้อย่างไร ผมตอบได้เลยครับว่าสูงได้อย่างมีเหตุผล เพราะอูคูเลเล่ระดับนี้ เริ่มตั้งแต่การออกแบบ ที่ผู้สร้างได้คิดคำนวน ลองผิดลองถูกมานับครั้งไม่ถ้วน กว่าจะได้รูปแบบที่ดีที่สุด จากนั้นเฟ้นหาไม้ที่ดีที่สุด ซึ่งก็ไม่ได้จะหากันได้ง่ายๆ แล้วบรรจงเลือกนำไม้ที่ดีที่สุด ที่เข้ากันมากที่สุด เพื่อนำมาขึ้นเป็นบอดี้ที่ให้เสียงกังวาลไพเราะ จากนั้นยังตกแต่งความสวยงาม ประดับประดาต่างๆ นาๆ เคลือบแลคเกอร์ให้เงางามเกินห้ามใจ แต่ระวังไม่ทำให้หนาจนเสียงทึบ แล้วเก็บงานให้เรียบร้อย และเลือกใช้พาร์ทต่างๆ ด้วยของชั้นดี ไม่ว่าจะเป็น บริดจ์ นัท ไปจนถึงลูกบิดตั้งเสียง ทั้งหมดนี้ทำโดยคนเพียงคนเดียว ที่ใช้เวลาชีวิตทั้งหมด ความเอาใจใส่ และจิตวิญญาณ ทุ่มเทให้กับการสร้างอูคูเลเล่ชั้นเลิศ ที่แต่ละตัวหน้าตาจะไม่เหมือนกันเลย โดยปีหนึ่งๆ จะทำได้ไม่กี่ตัวเท่านั้น และเมื่อได้นำมาเล่น ผู้เล่นจะพบว่าอูคูเลเล่ประเภทนี้ไม่เหมือนอูคูเลเล่ทั่วไปเลยทุกมิติ เป็นของล้ำค่า ที่หากเก็บรักษาไว้เนิ่นนานก็จะทวีค่าขึ้นอย่างแน่นอน นำมาเล่นก็สุนทรีย์ที่สุด เก็บเอาไว้ก็เป็นการลงทุนระยะยาวที่เลอเลิศ
1. Moore Battah
ที่สุดของอูคูเลเล่ในโลกนี้ ไม่อาจเป็นอะไรไปได้นอกจาก Moore Battah อูคูเลเล่ที่ไม่ได้แค่สวยงามด้วยอินเลย์สุดปราณีต สัมผัสยังลื่นไหล ในขณะที่เสียงนั้นฟังแล้วรื่นรมย์หัวใจเป็นที่สุด สำหรับอูคูเลเล่นี้ Chuck Moore ผู้สร้าง สร้างเองกับมือหมดจรดทุกส่วน ในเวิร์คช็อปของเขา ที่ตั้งอยู่ห่างไกลผู้คนบนเกาะ Big Island ฮาวาย ในโซนที่ระบบไฟฟ้าไปไม่ถึง ต้องปั่นไฟใช้เองเลยทีเดียว
อูคูเลเล่ทุกตัวเมื่อสร้างเสร็จ ปัจจุบันไม่มีการขายตรงจากผู้สร้าง เนื่องจากมีความต้องการสูง ไม่สามารถใช้ระบบจับฉลากได้อีกต่อไป จึงมีการประมูลแทน และราคาจะไปจบเกิน 10,000 เหรียญสหรัฐทุกครั้ง ล่าสุด Chuck Moore มีปัญหาสุขภาพร่างกาย ผมเกรงว่าเขาอาจจะสร้างอูคูเลเล่ได้น้อยลง จากที่น้อยอยู่แล้ว ทำให้อูคูเลเล่ของเขา มีเงินยังไม่พอ ต้องมีความโชคดี มีโอกาสด้วยจึงจะได้ครอบครอง
หลังจากเคยผ่านมือมาราว 5-6 ตัว ประทับใจทุกตัว และเสียดายที่ปล่อยไปทุกตัวเช่นกัน ผมเจรจากับ Chuck Moore เพื่อให้ทำอูคูเลเล่คัสตอมให้ผม ซึ่งเขาตอบรับมา เบื้องต้นผมอยากได้ลายทศกัณฑ์ ซึ่งเป็นศิลปะไทย เขาไม่มีความคุ้นเคย
ผมวางแผนไว้ว่าอยากจะชวนเขาและภรรยามาไทย เพื่อซึมซับวัฒนธรรมไทย แล้วกลับไปสร้างอูคูเลเล่คัสตอมรามเกียร แต่แผนนี้เป็นอันต้องล้มไปในที่สุด แต่อย่างไรก็ตามอูคูเลเล่ Moore Bettah ยังเป็นที่สุดของอูคูเลเล่สำหรับผมอย่างแน่นอน
2. DeVine
(Picture Credit : DeVine Guitars)
อูคูเลเล่ที่พอจะฟัดกับ Moore Bettah ได้แบบมีลุ้น เห็นจะเป็น DeVine นี่แหละครับ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องสัมผัสที่เล่นง่ายจนตกใจ สุ้มเสียงสวรรค์ที่นึกว่าที่ผ่านมาดีแล้ว กลับมาเจอดีกว่า ความสวยงามของอินเลย์อ่อนช้อย และที่สำคัญคือลายไม้ที่สวยงามตระการตากว่าไม้ของใครๆ ว่ากันว่าถ้า Eric DeVine บอกว่านี่คือไม้ 3A มันจะลายโหดเทียบเท่า 5A ของเจ้าอื่น ซึ่งไม้ดีๆ นั้น ไม่ใช่ใครจะหามาได้ ต้องเป็นบุคคลที่เข้าถึง มีบารมีพอจึงจะได้ไม้นั้นมา สรรพคุณทั้งหมดรวมอยู่ในอูคูเลเล่ชั้นดีนี้
(Picture Credit : DeVine Guitars)
ผมเองเมื่อสิบกว่าปีก่อน เคยเริ่มต้นไม่ค่อยดีกับ Eric เมื่อตอนที่เขามาเยี่ยมชม Thailand Ukulele Festival แล้วทีมร.ป.ภ.ของผมไปกันไม่ให้เขาเดินตาม Kimmo Hussey ปรมาจารย์อูคูเลเล่ฮาวายเข้าหลังเวที เพราะนึกว่าเป็นคนนอก เหตุการณ์นี้ทำให้ผมและเขาไม่ค่อยสนิทใจกันนัก เพราะรู้สึกว่าภรรยาแกจะแอบโกรธ แต่ผมก็กลับไปแก้ไม่ได้ และด้วยความยุ่งของผมในคืนนั้น ผมก็ไม่ได้จัดการอะไรให้ ทว่าอย่างไรอูคูเลเล่ของ DeVine นั้นดีมากจริงๆ ผมก็ต้องขอชื่นชมเขาอยู่ดี
3. Steve Grimes
ท่านผู้นี้เป็นอาจารย์ของ Devine อีกทีและสร้างอูคูเลเล่มากว่า 45 ปีแล้ว และเป็นผู้คิดค้นการสร้างกีตาร์ให้มีความกังวาลและดังขึ้นกว่าที่เคยเป็น ซึ่งวิธีนี้ภายหลัง Gibson ได้ซื้อลิขสิทธิ์ไป ในอูคูเลเล่ของเขาทุกตัว Grimes จะค่อยๆ ทดสอบความกังวาลของเสียงไม้หน้า ปรับแต่งจนพอใจ ก่อนจะประกอบเป็นบอดี้ของอูคูเลเล่ 
ผมเคยหา Steve Grimes ให้พี่คนหนึ่ง ต้องบินไปหา Shawn Yacavone แห่ง Ukulele Friend ที่ฮาวายเพื่อลองอูคูเลเล่ของเขา ซึ่งเมื่อผมได้ลองแล้วให้ความรู้สึกระดับไฮเอนด์จนวางไม่ลงเลยทีเดียว จึงได้ถือกลับมาไทยด้วย จากนั้นหาตัวต่อไป แต่ไม่เคยได้มาอีกเลย จัดเป็นแรร์ไอเท็ม ที่หากสั่งต้องไปต่อคิวสั่ง ค่าตัวขนาดเทนเนอร์เริ่มต้น 5,000 เหรียญสหรัฐโดยประมาณ แต่เอาเข้าจริงน่าจะบวกออฟชั่นไปเรื่อยครับ
(Picture Credit : Steve Grimes Website)
4. I'iwi
(Picture Credit : UkulelePlanet)
อูคูเลเล่ของ I'iwi นั้นมีความโดดเด่นตั้งแต่โลโก้ที่เป็นอินเลย์รูปนก I'iwi นกท้องถิ่นของฮาวาย นี่คืองานฝีมือของ Charles Fukuba ชาวฮาวายเชื้อสายญี่ปุ่น ที่สร้างเฉพาะอูคูเลเล่ไฮเอนด์ ที่มีความโดดเด่นตั้งแต่หัว บอดี้ และซาวด์โฮล สัมผัวเวลาเล่นจะรู้สึกถึงความทุ้มลึกที่มีความใสอย่างลงตัว เล่นง่ายกดเป็นมาตามสไตล์อูคูเลเล่ไฮเอนด์
สำหรับ I'iwi นี้แม้โรงงานจะอยู่ที่เกาะ Oahu ซึ่งความเจริญสูงสุดในฮาวาย แต่สถานที่ตั้ง มีคนขู่ผมไว้ว่าไปยากมาก ต้องใช้รถ 4x4 จึงจะไปรอด การติดต่อก็ยาก แต่ในที่สุด จากการช่วยเหลือของเพื่อนผม ผมก็เจอเขาจนได้ ล่าสุดผมคุยกับ Charles แกบอกว่าทำได้ราวปีละ 40 ตัว เลยตั้งใจจะสร้างแต่ตัวโหดๆ พวกตัวเริ่มๆ (เริ่มราว 4 หมื่นบาท) แกไม่อยากทำแล้ว ทำให้อูคูเลเล่ของ I'iwi นั้น ปัจจุบันราคาหกหลักกลางทุกตัวครับ ข้อดีคือนี่คือของหายากที่ยังพอหาได้ครับ
5. Kawika
นี่คืออูคูเลเล่ที่เราจะไม่สามารถหาของใหม่ได้อีกแล้ว เพราะผู้สร้างนามว่า David Hurd หรือเรียกเขาว่า Kawika ก็ได้ อดีตโปรเฟสเซอร์และนักวิทยาศาสตร์ระดับสร้างจรวด ได้เกษียนและย้ายมาอยู่ฮาวายเพื่อใช้วิทยาศาสตร์พัฒนาอูคูเลเล่ที่ดีที่สุดเท่าที่มันจะดีได้ โดยได้ทดลองสร้างอูคูเลเล่ไปพร้อมๆ กับเขียนหนังสือ Left Brain Ukulele ที่สรุปการใช้ปัจจัยทางวิทยาศาตร์ มาใช้สร้างอูคูเลเล่ที่ดีที่สุด และเมื่อเขาสำเร็จลุล่วงแล้ว ก็หยุดสร้างทันทีตั้งแต่ช่วงปี 2000 จากนั้นศาสตราจารย์ก็ไปทดลองสร้างอย่างอื่นต่อ ทำให้ปัจจุบันอูคูเลเล่ทุกตัวของเขา คือแรร์ไอเท็มที่คนอูคูเลเล่ตัวจริงต่างค้นหา และต้องการครอบครองสักตัว
(Picture Credit : Hurricane ukulele)
เครื่องยืนยันความเนิร์ดของ Kawika คือเวปไซต์ของเขา ได้ใช้ชื่อ www.ukulele.com กันเลย แสดงว่าเป็นผู้บุกเบิกทำเว็ปไซต์ด้วย ใครว่างไปชมครับ ไม่มีการอัพเดตมาน่าจะ 20 ปีแล้ว แต่ได้แอดเดรสนี้มา ผมขอกราบ และผมก็นับว่าโชคดีมากๆ ที่ได้ผ่านมือ Kawaka มาแล้วถึง 2 ตัว และเป็นคนเอา Kawika สับปะรดกลับมาชิมอากาศเมืองไทยด้วย ถ้าไม่นับเรื่องตำนานของ Kawika แล้วหลับตาเล่น ผมก็ยังรู้สึกว่านี่คืออูคูเลเล่ที่สุ้มเสียงดีงาม มีความบาลานซ์ ทุ้มแหลมกำลังดี เล่นสบายมือสมกับเป็นอูคูเลเล่ไฮเอนด์จริงๆ แต่ถ้าจะให้หามาอีก ผมคงต้องพลิกแผ่นดินหา ใครมีแล้วอยากปล่อยบอกมานะครับ
6. Ko'olau
เมื่อสัก 5-6 ปีก่อน Ko'olau จะยังไม่อยู่ในอูคูเลเล่ประเภทนี้ เพราะยังเป็นอูคูเลเล่ที่มีหลายรุ่นให้เลือก ตั้งแต่รุ่นเริ่มถึงรุ่นไฮเอนด์ แต่มาระยะหลัง Noa Bonk (ทายาทรุ่นที่สองของ Ko'olau ต่อจาก John Kithakis นักสร้างอูคูเลเล่ลือลั่นของฮาวาย) ได้สร้างอูคูเลเล่เพียงลำพัง โดยมีเพื่อนของเขาอีกคนสร้างเฉพาะอูคูเลเล่ arch top ได้ปีละ ตัวสองตัว จึงได้ผันมาเป็นผู้สร้างอูคูเลเล่คัสตอม ซึ่งเรื่องความดีงามนั้น เราทราบกันอยู่แล้ว ว่า Ko'olau เล่นโน๊ตออกมาคมชัดบาดหัวใจ งานปราณีตหาที่ติไม่ได้ และแน่นอนว่าราคาเขา 6 หลัก ส่วนใครคิดถึง Ko'olau รุ่นเริ่มๆ ก็ตอบโจทย์ได้ด้วยการไปใช้ Pono แบรนด์ลูกของ Ko'olau ที่ทำที่อินโดอย่างปราณีตบรรจงเช่นกัน
(Picture Credit : Ukulele Gallery)
ผมเองเข้าออก Ko'olau บ่อยๆ ตั้งแต่ยุคคุณพ่อเขาคุม สมัยผมเพิ่งเริ่มบ้าอูคูเลเล่เมื่อสัก 12 ปีก่อน ทำให้มีความคุ้นเคยกันพอสมควร แต่ระยะหลังเมื่อกลายมาเป็นไฮเอนด์ ผมไม่ค่อยได้สั่ง Pono เพราะราคาไม่ธรรมดาแต่สร้างอินโด แต่ถ้าตัวโหดๆ ที่อินเลย์พร้อยไปทั้งตัว หรือตัว arch top ที่กว่าจะสร้างได้แต่ละตัว รอกันเป็นปี ผมพามาไทยหลายตัวแล้ว ดีงามสมศักดิศรี Ko'olau ครับ
7. Lymana
(ตัวนี้มาไทย)
อีกหนึ่งอูคูเลเล่ไฮเอนด์ เสียง ดี สัมผัสเด้ง คุยง่าย ของชาวฮาวายเชื้อสายญี่ปุ่น Lyman Ashikawa นักสร้างอูคูเลเล่ที่เป็นศิลปินห้องอัดด้วย และแน่นอนเมื่อเป็นทั้งผู้สร้างอาชีพ และผู้ใช้ระดับอาชีพ อูคูเลเล่ที่เขาสร้างต้องเป็นอูคูเลเล่ที่ตอบโจทย์ผู้เล่นแน่นอน ซึ่งผมเองได้ผ่านมือมาหลายตัว หลายชนิดไม้ พบว่าเป็นอูคูเลเล่ชั้นดี การันตีคุณภาพด้วยศิลปินที่เลือกใช้ Lymana อย่าง Sekiguchi Kazuyuki แห่งวง Southern All Stars ของญี่ปุ่น หรือจะเป็นตำนานศิลปินอูคูเลเล่ฮาวาย Bill Tapia ผู้ล่วงลับ แค่นี้ก็สุดแล้วครับ
Photo Credit : Ukulele Gallery
ล่าสุดผมคุยกับ Lyman ได้ความว่าเขาจะหยุดสร้างแล้ว ไม่แน่ใจว่าจะกลับมาสร้างไหม เหตุผลคือช่วงโควิดนี้ สถานที่ๆ เขาเช่าทำเวิร์คช็อปอูคูเลเล่จะเลิกให้เช่า ทำให้ไม่มีที่สร้างอีกต่อไป อย่างไรเราคงต้องคอยดูว่า ในที่สุดจะกลับมาสร้างใหม่ไหม มิฉะนั้นอูคูเลเล่ของเขาจะกลายเป็นอีกหนึ่งตำนานทันที
8. Wiemer
(Picture Credit : Hawaii Music Supply)
Jeb Wiemer เคยทำงานและร่ำเรียนการสร้างอูคูเลเล่มาจาก Noa Bonk แห่ง Ko'lau จนบรรลุ แล้วออกมาสร้างแบรนด์ของตัวเองในปี 2011 จนในที่สุดคนก็ยอมรับอูคูเลเล่ของเขา จากการแนะนำของ Andrew Kithakis แห่ง The Ukulele Site น้องชายของ Noa Bonk นั่นเอง อูคูเลเล่ดีงามตามตำรับไฮเอนด์ทุกประการ
(Picture Credit : Ukulele Gallery)
สำหรับ Wiemer ผมได้ลองครั้งแรกที่ The Ukulele Site เมือง Haleiwa ฮาวาย ตอนนั้น Kalei Gamiao เพื่อนผมยังทำงานที่นั่น ผมถามว่ามีตัวไหนเจ๋งๆ เอามาลองหน่อย Kalei ก็หยิบอูคูเลเล่ของ Jeb Wiemer ออกมาให้ลองทันที แค่ดีดไปคอร์ดเดียว อือฮือกังวาลละมุนดีเหลือเกิน ดีจนอยากให้อยู่อันดับดีกว่านี้ แต่ดูโดยรวมแล้ว ได้ที่ 8 ก็หรูแล้ว เพราะมีไฮเอนด์อีกหลายสำนัก ที่มาไม่ถึง 10 อันดับนี้
9. Vento
สำหรับอูคูเลเล่ Vento นี้ผมชอบมากเป็นการส่วนตัว แต่ได้อันดับ 9 เนื่องจากว่าความรู้สึกรวมในการเล่นอยู่ตรงนี้จริงๆ แม้ผมจะชอบออกนอกหน้าก็ตาม แต่มันต้องเป็นไปตามจริง อูคูเลเล่ที่บรรจงสร้างโดย Fred Vento แห่งเกาะ Big Island ฮาวายนี้ สุ้มเสียง และสัมผัสนั้น ดีงามตามประสาไฮเอนด์ สร้างปีละไม่กี่ตัวอีกต่างหาก สนนราคาราวๅ 3-4 สหรัฐสำหรับออฟชั่นดีๆ
(Picture Credit : Ukulele Friends)
ผมไปประทับใจกับอูคูเลเล่โรสวู๊ดทั้งตัวของเขา ตามปกติสเป๊คนี้เสียงจะทึบตามคาแรคเตอร์ไม้ ต้องใช้ไม้เนื้ออ่อนเป็นไม้หน้าเสียงจึงจะกังวาลใส แต่ Vento ทำออกมาได้เสียงแม้ไม่ดังกังวาลไกล แต่ก็ไม่ได้ทึบ กลับบาลานซ์กำลังดีมีสเน่ห์ แถมเล่นเด้งมือดีแท้ จึงได้อัญเชิญกลับมาเมืองไทย แต่ตอนนี้ไปอยู่กับพี่ที่เคารพซะแล้ว
10. Kinnard
ผู้อาวุโสแห่งวงการคัสตอม ที่อยู่คู่วงการมากว่า 50 ปีแล้ว Jon Kinnard โด่งดังมาจากการออกแบบกีตาร์ Gypsy Dell' Arte นอกจากเขาจะสร้างเครื่องดนตรีแล้ว ยังเป็นจิตรกร และช่างอัญมณีด้วย ทำให้ถ้าเรื่องความปราณีตกับศิลปะ เขาไม่เป็นรองใคร ทำให้นอกจากอูคูเลเล่จะเล่นลื่นไหล เสียงเพราะพริ้งแล้ว ยังมีสไตล์และไร้ที่ติอีกด้วย
ผมได้ผ่านมือ Kinnard มาแล้วสามตัว รวมทั้งตัวในภาพด้วย ได้ความรู้สึกในการเล่นที่ดีตามตำรับอูคูเลเล่คัสตอม ที่มีความพิถีพิถันในการทำสูงเช่นเคย จึงรวมไว้ใน 10 อันดับอูคูเลเล่ที่ดีที่สุดในโลกด้วยครับ
10 อันดับ Made in USA ที่ดีที่สุด (อูคูเลเล่ชั้นเลิศจากโรงงาน)
อูคูเลเล่ประเภทนี้บางสำนักดีงามพอๆ กับอูคูเลเล่ระดับไฮเอนด์เลย แต่มาตกอยู่ในประเภทนี้เพราะนอกจากเขาจะสร้างอูคูเลเล่ระดับคัสตอมแล้ว ยังสร้างอูคูเลเล่รุ่นต่างๆ ออกมาหลายรุ่น โดยทีมงาน ต่างจากอูคูเลเล่ไฮเอนด์ที่สร้างตั้งแต่ต้นจนจบโดยผู้สร้างเพียงคนเดียว แม้ที่มาจะไม่ได้ขลังเท่าประเภทสร้างคนเดียว แต่สรรพคุณนั้นจัดอยู่ในระดับที่เลอเลิศเลยทีเดียว และยังเป็นอูคูเลเล่ประเภทที่เป็นจุดหมายสูงสุดของผู้เล่นหลายคน ถ้าเปรียบกับวงการรถยนต์ อูคูเลเล่ประเภทนี้คือ Mercedes Benz, BMW, Volvo, Audi ซึ่งเป็นยนตกรรมดีเลิศที่ใครๆ หมายปอง มีหลายรุ่นตั้งแต่งรุ่นเจ๋ง ไปจนถึงโคตรเจ๋ง แต่ก็ยังมี Porche, Ferrari, Bently และ Rolls-Royce ที่เหนือกว่าอยู่อีก อูคูเลเล่ก็เช่นกัน
1. Kamaka
สำนักอูคูเลเล่ที่เก่าแก่ที่สุดในโลก ที่ยังมีการสร้างอูคูเลเล่อยู่จนปัจจุบันนี้ ถือเป็นสิ่งศักดิสิทธิของวงการอูคูเลเล่ ที่ถ้าเป็นไปได้ต้องมีสักตัวหรือมากกว่า ด้วยคำสั่งของบรรพบุรุษ ที่ย้ำเตือนลูกหลานว่า "หากเอานามสกุลมาเป็นชื่อแบรนด์ ห้ามทำของห่วยๆ ออกมา" ปัจจุบันผ่านมาสู่ทาย่ทรุ่นที่ 4 กับเวลาร้อยกว่าปี Kamaka ยังคงยึดปฏิบัติตามคำสอนนั้น โดยอูคูเลเล่ทุกตัว จะออกจากโรงงานไม่ได้ หากไม่ผ่านการลองและรับรองคุณภาพจากคนในตระกูล ทำให้อูคูเลเล่ทุกตัวมีคุณภาพสูง ส่วนโรงงานของ Kamaka ก็ได้ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกล้ำค่าของฮาวายไปแล้ว
Kamaka นั้นแรกเริ่มเดิมทีเป็นอูคูทรงสับปะรด และเป็นต้นตำรับของทรงนี้เลย เมื่อมาสร้างทรงปกติในภายหลัง เลยยังยึดเอาคาแรคเตอรืเสียงทุ้มๆ ของทรงสับปะรดมาด้วย กลายเป็นเอกลักษณ์ของอูคูเลเล่ของ Kamaka ไป ซึ่งหากใครต้องการเสียงอูคูเลเล่แบบที่ได้ยินในบทเพลงอูคูเลเล่ตั้งแต่อดีตจนปัจจุบัน ส่วนมากจะเป็นเสียงของ Kamaka นี่เอง
ที่นี่ยังเป็นที่เดียวที่รับคนหูหนวกมาร่วมทีมสร้างอูคูเลเล่ เพราะเขาเชื่อว่าคนหูหนวกมีประสาทสัมผัสอันดีเยี่ยม สามารถรับรู้ถึงความหนาของไม้ และฟีลการสั่นสะเทือนความกังวาลของไม้ได้ดี ทำให้สามารถเลือกไม้ที่เหมาะสมมาสร้างอูคูเลเล่ได้ดีกว่าคนปกติ
นอกจากจะมีการผลิตโดยทีมงานแล้ว สำหรับรุ่นพิเศษหรือรุ่นคัสตอม อูคูเลเล่ประเภทนี้ของ Kamaka จะสร้างโดยคนในตระกูล Kamaka เพียง 2 คนเท่านั้น นั่นคือ Dustin และ Casey Kamaka ซึ่งอาชีพหลักคือกัปตันขับเครื่องบิน จึงว่างมาสร้างอูคูเลเล่เฉพาะหลังเลิกงานและวันหยุดเท่านั้น นี่เป็นเหตุให้เวลาสั่งอูคูเลเล่รุ่นพิเศษของเขา เช่นรุ่น Jake Shimabukuro Blue Edition จะต้องรอกันยาวนานกว่า 2-3 ปีกว่าจะได้
2. Kanile'a
ถ้า Kamaka เป็นอูคูเลเล่อณุรักษ์นิยมที่สร้างตามต้นตำรับที่สุด Kanile'a จะอยู่อีกปลายสุดของเส้นขอบฟ้า เพราะนี่คืออูคูเลเล่ที่เน้นความทันสมัยที่สุด ตั้งแต่การออกแบบภายในด้วยระบบ Tru-Bracing ที่เพิ่งมีการอัพเกรดเป็นเวอร์ชั่นล่าสุด ให้เสียงกังวาลกว่าเดิม การใช้เครื่องจักร อุปกรณ์ทันสมัยมาช่วยสร้าง การเคลือบแบบ UV Coating ที่ทันสมัยและรักษ์ธรรมชาติที่สุด รวมไปถึงการบริหารงานโดยคนรุ่นใหม่ สามหนุ่มทายาทรุ่นที่สองของ Kanile'a คุณมั่นใจได้ว่านี่คืออูคูเลเล่ที่สร้างด้วยทุกกรรมวิธีที่ใหม่ที่สุด
อูคูเลเล่ของเขาเริ่มด้วยรุ่นเบสิคอย่าง Oha ไปสู่รุ่นที่เริ่มใช้ไม้ที่ดีขึ้น finishing ดีขึ้นไปจนถึงรุ่นไฮเอนด์เทียบเท่าอูคูเลเล่ระดับไฮเอนด์ราคาหกหลักอย่าง Platinum Series ที่เปลี่ยนโฉมกันปีต่อปี นอกจากความทันสมัยแล้ว Joe Souza ผู้ก่อตั้งและครอบครัว ยังตระหนักถึงการสูญเสียต้นไม้ในการสร้างอูคูเลเล่ จึงได้เริ่มโครงการปลูกป่าไม้สายพันธุ์ฮาวาย โดยจะเป็นป่าที่ไม่มีการตัด เพื่อคงความเขียวขจีให้ฮาวายตราบนานเท่านาน
3. Collings
ผู้ผลิตรายนี้หลักๆ แล้วเขาทำกีตาร์ แต่ก็มีบ้างที่สร้างอูคูเลเล่ออกมา ซึ่งอูคูเลเล่ของ Collings นั้นดีเลิศประเสริฐศรีมากๆ ผมเคยผ่านมือมาหลายตัวแล้ว ที่ชอบอีกอย่างนอกจากอูคูเลเล่ของเขาจะเล่นดี เสียงเพราะแล้ว เมื่อเปิดเคสออกมา จะมีกลิ่นหอมๆ คล้ายวานิลลาออกมาด้วยทุกที เป็นสเน่ห์ของ Collings เลยจริงๆ
(Photo credit : The Ukulele Site ซึ่งตัวนี้ผมก็สอยมาจากเขาครับ)
ผมได้คุยกับตัวแทนประเทศไทยของ Collings พบว่าหลังๆ มานี้ เขาไม่ค่อยสร้างอูคูเลเล่ เพราะคนที่สร้างคือคนเดียวกับที่ทำกีตาร์ หากทำอูคูเลเล่ก็ไม่ได้ทำกีตาร์ ซึ่งหลักๆ เขาทำกีตาร์ จึงไม่มีอูคูเลเล่ออกมาในระยะนี้ครับ แต่ใครสนใจก็ลองสั่งดูครับ อาจฟลุ๊คได้ของดี
4. Blackbird
อูคูเลเล่ดีๆ ไม่จำเป็นต้องสร้างด้วยไม้เสมอไป และ Joe Luttwak ผู้ก่อตั้งอูคูเลเล่ Blackbird ก็ทำให้ดูว่าการนำเอาวัสดุคอมโพสิตมาพัฒนาเป็น E-Koa ก็สร้างอูคูเลเล่ออกมาเสียงดีเสมือนไม้เก่าวินเทจได้ด้วย โดยแรกเริ่มที่ทำ Joe ใช้วัสดุคาร์บอนไฟเบอร์ เมื่อมีคนทำตามมากมาย จึงพัฒนา E-Koa ที่แข็งแรงขึ้น เสียงดีขึ้น แต่น้ำหนักเบาลงมาใช้แทนจนปัจจุบัน
อูคูเลเล่ของ Blackbird มีเพียงแค่ 2 รุ่นเท่านั้น นั่นคือคอนเสิร์ต (Clara) และ เทนเนอร์ (Farallon) เป็นที่ชื่นชอบของคนอูคูเลเล่ขาลุย ที่ต้องการอูคูเลเล่ชั้นเลิศที่ทนทานต่อทุกสภาวะอากาศด้วย ทีเด็ดอีกอย่างคือข้างในคอของอูคูเลเล่ ได้ถูกออกแบบให้เป็นช่องเชื่อมกับบอดี้ ทำให้เสียงวินเทจอุ่นๆ ของ Blackbird ยังมีเสียงย่านแหลมขับออกมาจากรูที่ส่วนหัวของอูคูเลเล่ด้วย
5. KoAloha
แบรนด์หลักของฮาวายอีกแบรนด์ ก่อตั้งโดยชาวฮาวายเชื้อสายญี่ปุ่นตระกูล Okami โดยแรกเริ่มได้ประยุกต์โรงงานคริลิคของครอบครัวที่ปิดกิจการไป ให้เป็นโรงงานอูคูเลเล่ แล้วคิดค้นรูปแบบภายในอูคูเลเล่ (bracing) ใหม่เอง เป็นระบบ Uni-Brace มีโครงเพียงหนึ่งจุดขวางลำตัว ทำให้ไม้ก้องกังวาลและแข็งแรงในเวลาเดียวกันอย่างไม่เคยพบมาก่อน แน่นอนว่าจุดเด่นของ KoAloha คือเป็นอูคูเลเล่ที่เสียงใสแจ๋วที่สุด ใครชอบความใสเต็มพิกัด คงต้องใช้ KoAloha
(Picture Credit : Where Traveler)
เรื่องดีๆ สำหรับ KoAloha คือเขาผลิตรุ่นเริ่มต้นที่ประเทศไทย ผ่านการเตรียมการนับ 10 ปี จนสามารถผลิตอูคูเลเล่หัวใจไทยได้ในมาตรฐานฮาวาย ส่งไปขายทั่วโลก ซึ่งหากใครไม่อยากควัก 4-5 หมื่นเพื่อตัวเริ่มที่ทำฮาวาย มาสุนทรีย์กับตัวเริ่มที่สร้างในไทยในราคาหมื่นห้าถึงสองหมื่นห้า ก็เป็นอีกทางเลือกที่ดีงาม ส่วนใครอยากจัดหนัก เขาก็มีอูคูเลเล่ไฮเอนด์ KoAloha Black Label ที่ทำโดย Paul Okami เป็นตัวโหด ราคาหกหลักไว้ให้ต่อแถวรอครับ
6. Honua
จริงแล้วอูคูเลเล่ Honua อาจจะไม่เข้าพวกนัก เพราะว่า Mac Harada ชาวญี่ปุ่นที่ย้ายมาสร้างอูคูเลเล่ที่ฮาวายผู้นี้ สร้างเองอยู่คนเดียว ไม่ต่างจากอูคูเลเล่ประเภทไฮเอนด์เลย ซึ่งเมื่อได้เล่นแล้ว ผมก็คิดว่าอูคูเลเล่ของเขาดีมากๆ มากพอจะไฮเอนด์นั่นแหละ เสียงก็ดังกังวาลใส เล่นก็ง่าย งานก็ปราณีต ตามสไตล์ช่างญี่ปุ่นที่พิถีพิถันมาก แต่เนื่องจากเป็นผู้สร้างหน้าใหม่ และราคายังจับต้องได้สำหรับคนหมู่มากอยู่ ผมเลยขอนำมาไว้ที่ประเภทนี้ก่อน แต่เชื่อว่าในอนาคต ผมคงเอาแกไปไว้ลิสต์ไฮเอนด์แน่ๆ ครับ
ผมได้เจอและคุยกับเฮีย Harada ที่ฮาวายก่อนช่วงโควิด เขายังผลิตอูคูเลเล่น้อยมาก เพราะทำคนเดียว แต่ขายในราคาประมาณเดียวกับอูคูเลเล่ดีๆ ที่ผลิตเป็นทีมของฮาวาย ครั้นจะสั่งก็ไม่มีของ ตัวแทนก็ไม่รับ แต่มีไปวางขายที่ร้าน Tan Tan ประเทศญี่ปุ่นบ้างเป็นบางที สรุปแล้ว Honua คืออูคูเลเล่ที่ดีมากๆ จนแทบอยากจะให้ไปอยู่ที่หนึ่ง แต่เนื่องจากชื่อชั้นแล้ว ที่ห้าไปก่อนครับ เกรงใจผู้ใหญ่
7. Martin
ชื่อนี้ไม่ต้องเล่าอะไรมากทุกคนก็ทราบว่าคือแบรนด์ขลังของกีตาร์ แต่ทราบไหมครับว่าสมัยหนึ่งช่วงที่อูคูเลเล่บูมที่อเมริกาช่วงต้นๆ มาร์ตินสร้างอูคูเลเล่มากกว่ากีตาร์เสียอีก เนื่องจากอูคูเลเล่เป็นเครื่องดนตรีที่ได้รับความนิยมมากๆ ศิลปินเมนสตรีมสมัยนั้นหลายท่านใช้อูคูเลเล่เป็นเครื่องดนตรี ซึ่งส่วนมากก็ใช้มาร์ตินนี่เอง จะเรียกได้ว่าอูคูเลเล่ทำให้มาร์ตินกลายเป็นผู้ยิ่งใหญ่ในโลกกีตาร์โปร่งก็ว่าได้ เพราะถ้าไม่ได้สร้างอูคูเลเล่ในยุคนั้น คงจะไม่มีมาร์ตินในวันนี้แล้วครับ
(Picture Credit : Ukulele Magazine)
สำหรับเสียงของมาร์ติน อูคูเลเล่ที่มาจากยุคก่อนกลายเป็นของสะสมมีราคา ทว่าของใหม่ต้องเลือกรุ่นให้ดี เพราะรุ่นเริ่มๆ ราคาเบาๆ (เบาสำหรับแบรนด์นี้) จะไม่ค่อยสร้างความประทับใจได้เท่าไหร่นัก ทว่ารุ่นสูงๆ ราคาแรงๆ ที่ร้านที่ญี่ปุ่นชอบสั่งพิเศษมาขาย ก็ยังคงความเจ๋ง ความน่าเล่น ความเป็นอูคูเลเล่มาร์ตินตามตำรับในตำนานได้เป็นอย่างดี
8. Maui Music
นี่คืออูคูเลเล่ที่ดีมากๆ ทั้งเสียง สัมผัส และความปราณีต มีครบตามมาตรฐานอูคูเลเล่ที่ดี แต่จะหายากนิดนึง เพราะ Maui Music แต่ก่อนเขาสร้างที่ฮาวาย แต่ปัจจุบันหลังโรงงานที่ฮาวายไฟไหม้ไป Peter Lieberman ก็ย้ายไปอยู่ที่อเมริกาแผ่นดินใหญ่ โดยจะไม่ได้สร้างอูคูทั้งปี เพราะช่างหน้าร้อนเขาจะอยู่ที่นิวยอร์คซิตี้ พอหน้าหนาวจึงจะเดินทางไปฟลอริดาเพื่อสร้างอูคูเลเล่ที่บ้าน 
นอกจากจะผลิตรุ่นตามสายการผลิตแล้ว คัสตอมเขาก็ทำ ผมเคยสั่งให้เขาทำคัสตอมแบบมีอินเลย์เป็นปลาวาฬมาให้ งานออกมาสวยมากๆ และเล่นดีมากๆ ว่าไปแล้วนี่คือผู้ผลิตระดับคัสตอมนะครับ เพราะทำอยู่คนเดียว งานก็ดีจัด แต่ผมให้เขามาอยู่ในลิสต์นี้ดีกว่า เพราะส่วนมากเขาทำรุ่นปกติ และก็ทำออกมาดีด้วย สำหรับ Peter เขามักจะทักทายผมมาเป็นระยะๆ คอยถามถึงสถาการณ์อูคูเลเล่ที่ไทย ซึ่งผมก็บอกเขาว่ามันเงียบมากทุกครั้งไป จนในที่สุดเขาก็เงียบหายไปเช่นกัน
9.1 Fluke
นี่คืออูคูเลเล่ที่ใช้ดีมากๆ เสียงดีด้วย แถมไม่มีวันบัซ เพราะ Dale Webb แห่งมลรัฐ Massachusetts คิดค้นอูคูเลเล่ที่ด้านข้าง ด้านหลัง และคอ ทำจากพลาสติกชิ้นเดียวกัน ขึ้นแบบมาอย่างดี ทำให้ทุกจุดเป็นตามที่มันควรจะเป็น ส่วนไม้หน้าเป็นไม้สนออสเตรเลีย รวมกันแล้วเล่นได้ดีอย่างเครื่องดนตรีชั้นดีเลย
ผมเคยเชียร์เจ้าอูคูเลเล่ Fluke นี่อย่างมาก แต่ดูเหมือนว่าราคาจะสวนทางกับความรู้สึกของชาวไทย เพราะค่าตัวเขาเริ่มแถวๆ 8 พันบาท ซึ่งถ้าหลับตา เอามือสัมผัส เล่น แล้วฟัง ราคานี้ได้ความเสนาะแบบนี้ ถ้างบถึงใครๆ ก็ต้องควักให้อย่างไม่ต้องคิดมาก แต่พอมีคำว่าพลาสติกเข้ามา ทุกคนก็นึกไปถึงอูคูเลเล่พลาสติกของเล่น ซึ่มันงคนละเรื่องกับเจ้า Fluke ของเราเลย ทำให้ในที่สุดก็ไม่มี Fluke ที่ไทย ไม่ใช่เพราะไม่ดี แต่เพราะไม่มีใครเข้าใจมัน ส่วนผมเองเข้าใจและชื่นชอบตลอดมา เพราะป้า Phyllis ภรรยาของ Dale เป็นคนนิสัยน่ารักและอบอุ่นมากๆ จะว่าน่ารักสุดในบรรดาคนอูคูเลเล่อเมริกันเลยก็ว่าได้ ทว่าบางอย่างก็ต้องเป็นไปตามมหาชน
9.2 Flea
ผลงานของ Dale Webb ผู้ผลิต Fluke เจ้าเก่า ซึ่งจริงๆ Fluke คือ concert และ Flea นี่คือ soprano ครับ แต่เขาทำรูปทรงให้ต่างกัน วัตถุที่ใช้ผลิตเหมือนกันหมด และมันก็ออกมาเป็นอูคูเลเล่ที่ดีมากๆ ด้วย แต่อย่างที่เรียนไว้ ติดที่ราคาและความเข้าใจ ซึ่งเวลาอูคูเลเล่พลาสติกสร้างขึ้นที่อเมริกา ค่าแรงเขาคนละเรื่องกับผลิตที่จีน แล้วเจ้านี้เขาสร้างที่อเมริกากันเลยตั้งแต่ต้นจนจบ แถมงานดีมากๆ ด้วย ราคาจึงออกมาสูงหน่อย
ทุกครั้งผมจะไม่มั่นใจที่จะเผชิญหน้า Phyllis ภรรยาของ Dale เลย แต่ทุกปีที่ไป NAMM Show อย่างไรก็ต้องเดินผ่านบู๊ทเขา มีอยู่ปีหนึ่งเขาเห็นผมแล้วรีบเดินเข้ามหาทันที เพื่อถามว่าเกิดอะไรขึ้นกับประเทศไทย ทำไมไม่มีใครอยากใช้อูคูเลเล่ของเขา ผมได้แต่หัวเราะในลำคอแล้วบอกเขาไปว่ากระแสอูคูเลเล่บูมของเราจบลงแล้ว ไม่ได้บอกเขาว่าแท้ที่จริงคือที่ไทยไม่มีใครเข้าใจราคา แต่น่าแปลกที่พอเป็นสิ่งของอื่นๆ ที่ทำจากพลาสติก แล้วยังผลิตจีน แถมขายแพงกว่า พี่ไทยก็ไม่เห็นมีปัญหาอะไร มันคงเป็นความโชคไม่ดีของ Fluke และ Flea นี่แหละผมว่า
10. Lo Prinzi
หลายสิบปีก่อน ปรมาจารย์สร้างกีตาร์คลาสสิค Augustino LoPrinzi แห่ง Florida ได้รับคำขอจาก Otha-San ศิลปินอูคูเลเล่ชั้นครูของฮาวาย อูคูเลเล่ของ Lo Prinzi จึงถือกำเนิดขึ้นมา ปัจจุบันลูกสาวของเขาได้สานต่อและมีรุ่นต่างๆ ออกมามากมาย สำหรับผมลองแล้วชอบดีไซน์ ส่วนการเล่นดีเป็นปกติ
ปัจจุบันลูกสาว Donna LoPrinzi ได้เข้ามาช่วยสร้างอูคูเลเล่ด้วย แต่ทั้งสองไม่นิยมออกหน้า จึงให้ Takumi ผู้จัดจำหน่ายอูคูเลเล่จาก Seattle เป็นผู้ดูแลหน้าร้าน รุ่นที่ผมชอบคือรุ่น Nova ที่ลงในภาพประกอบ จะเห็นว่ามีซาวด์โฮลพิเศษอีกสองรูตรงช่วงใกล้ๆ คอ เป็นดีไซน์ที่ไม่มีใครทำ และถ้ามาจะมีสักตัวก็คงเป็นรุ่นนี้ เล่นแล้วใช้ได้ดีครับ
10 อันดับ Made in Japan ที่สุดของอูคูเลเล่จากแดนอาทิตย์อุทัย
อูคูเลเล่ของญี่ปุ่นเป็นอูคูเลเล่ที่ผมชอบมากที่สุด เพราะนอกจากเสียงจะเพราะถูกใจ มีความกลมกล่อมของเสียงกำลังดี เล่นง่ายมากๆ และงานปราณีตบรรจงมากๆ มันยังแฝงไว้ด้วยความเอาใจใส่ จิตวิญญาณ และความน่ารักสไตล์ญี่ปุ่น ที่หาจากไหนไม่ได้อีกแล้ว ซึ่งอูคูเลเล่ญี่ปุ่นที่ผมจะมอบ 10 อันดับให้นี้ เป็นอูคูเลเล่ทั้งแบบที่ทำคนเดียวระดับคัสตอม ไปจนถึงแบบทีมงานช่วยกันผลิต รวมอยู่ในประเภทเดียวกันนะครับ
1. Shimo
ไม่มีใครปฏิเสธได้ว่า Shimo อูคูเลเล่ไม่ใช่เบอร์หนึ่งของวงการอูคูเลเล่ญี่ปุ่น ไม่ว่าจะเป็นความอาวุโสของ Shimo-san ความสวยงามอย่างมีเอกลักษณ์ ความเล่นง่าย เสียงดีชั้นเลิศอย่างไม่เคยได้ยินที่ไหนมาก่อน เวลาเล่นผมรู้สึกเสมือนมีอูคูเลเล่อีกตัว คอยส่งเสียงประสานเบาๆ คลอไปด้วย ทำให้เล่นแล้วเพราะได้อีก ทีเด็ดอีกเรื่องคือแกมีไม้หายากที่บางทีไม่เคยรู้จักมาก่อน หรือไม้ที่คุ้นเคย แต่สวยงามที่สุดเท่าที่เคยพบ อยู่ในคลังอูคูเลเล่ของคุณลุง Shimo แล้ว
ผมได้รับเกียรติไปเยี่ยมบ้านของ Shimo-san มา พร้อมรับอูคูเลเล่ราคาล้านเยนกลับมาด้วย พบว่านอกจากอูคูเลเล่จะดีหาที่ติไม่ได้แล้ว คนทำยังเป็นผู้ใหญ่ใจดี ที่มีรสนิยมมากๆ นอกจากจะทำอูคูเลเล่ให้เราแล้ว ยังขับรถรับส่ง พาไปวัด ทำบุญ ทานข้าว แล้วมานั่งคุยเรื่องอูคูเลเล่กันต่อที่บ้านด้วย มันคือความพิเศษเหนือพิเศษของอูคูเลเล่ชั้นเลิศ ที่มีมากกว่าแค่เครื่องดนตรีครับ ส่วนใครอยากได้ สั่งอูคูเลเล่กับลุง Shimo รอราว 3-5 ปีครับ
2. Mitsuta
ชื่อนี้คนทั่วไปไม่คุ้นเคย แต่คนอูคูเลเล่วงในของญี่ปุ่นจะหูผึ่งเมื่อได้ยิน เพราะนี่คืออูคูเลเล่ที่น่าจะหายากที่สุดของญี่ปุ่นแล้ว และไม่ค่อยรอดไปวางตามร้าน เพราะ Mitsuta-san ผู้สร้างอูคูเลเล่นี้ สร้างได้เพียงปีละ 9-10 ตัวเท่านั้น แต่มีคนสั่งต่อแถวรอเป็นร้อย มีเงินก็มิใช่จะครอบครองอูคูเลเล่ Mitsuta ได้ ต้องรอวาสนาเท่านั้น
อูคูเลเล่ของเขา เมื่อเสร็จใหม่ๆ จะมีกลิ่นควันบุหรี่จางๆ อบอวลฝังลึกอยู่ในซาวด์โฮล ว่ากันว่าตอนสร้าง Mitsuta-san คงจะร่ำบุหรี่มวนต่อมวนไปพลาง สร้างอูคูเลเล่ไปพลาง กว่าจะเสร็จสักตัวคงหมดไปหลาย carton อูคูเลเล่ของเขามีความสวยงามที่เอกลักษณ์อินเลย์ตวัดพู่กัน ที่นำไม้มาทำอินเลย์บนเฟร็ท และหากขอให้ทำอินเลย์เป็นภาพอะไร Mitsuta-san ก็จัดให้ตามที่เห็นในภาพครับ ตัวนี้ผมให้ทำเป็นปลาโมลาโมล่า
สำหรับเสียงนั้นไม่ต้องห่วงเสียงชัด มาเต็มๆ พร้อมจะให้เล่นแบบเร่าร้อนดุดัน หรือเล่นแบบหวานๆ ก็มีความหวานหาใดปาน สัมผัสก็เด้งดีเหลือเกิน สตรัมสนุกมือมากๆ ที่สำคัญแกจะเซ็ทอัพตามความถนัดของเจ้าของ ให้ถูกใจคนเล่นจนวางไม่ลงเลยทีเดียวครับ และเนื่องจากอูคูเลเล่ของเขาดีงามมากมาย aNueNue จึงอ้อนวอนให้เขาช่วยออกแบบ aNueNue รุ่นสูงๆ ให้ ซึ่งก็ออกมาดีงามแบบจับต้องได้ง่ายขึ้นครับ โดยในภาพจะเห็นว่า Morihiko Mitsuta กำลังถือ aNueNue ที่เขาออกแบบมือหนึ่ง และ Mitsuta อีกมือหนึ่งครับ
3. Toda
เมื่อไรก็ตามที่ได้เล่น Toda ผมจะวางไม่ค่อยลง เพราะ Toda-san สร้างอูคูเลเล่ได้เล่นสนุกมือมากๆ เสียงก็มีเอกลักศณ์ มีความหวานกังวาลในแบบของเขา ส่วนงานก็ปราณีตไปหมดทุกอณู แถมดีไซน์ไม่เหมือนใคร มีเอกลักษณ์สูงมากๆ ตัวในภาพนี้คือไม้ purple heart ที่สั่งพิเศษของพี่ที่เคารพคนหนึ่งครับ มีทำสเป๊คนี้ตัวเดียวในโลกตลอดกาล
(Picture credit : Ohana Ukulele Japan)
Toda แต่ละตัวจะแตกต่างกันไปตามจินตนาการของผู้สร้าง ผมเคยผ่านมือมากว่า 20 ตัว ยังไม่เคยเจอตัวไหนเหมือนกันเลย มีธีมน่าสนใจแตกต่างกันไปเช่น ผู้หญิง หยาดน้ำตา หยาดฝน เอลี่ยน รังนก และอื่นๆ อีกหลากหลายแบบ สวยงามทุกตัว แต่ที่เหมือนคือมันเล่นดีทุกตัวจริงๆ ดีที่ว่าคือแม้ไม่ได้ฝึกเพิ่ม เราจะรู้สึกเล่นเก่งขึ้นประมาณ 20% ทันที เมื่อได้เล่นอูคูเลเล่ประเภทนี้ครับ
4. Seilen
Shinji Takahashi ผู้ก่อตั้ง T's Ukulele ที่ก็ว่าดีมากๆ แล้ว ได้ปิดช็อปลงอย่างเป็นทางการ แล้วย้ายมาเน้นสร้างอูคูเลเล่ไลน์ไฮเอนด์ Seilen ณ เชิงเขา Tateshina จังหวัด Nagano โดยมีภรรยาคอยช่วยอยู่ข้างกาย
อูคูเลเล่ของ Seilen เล่นง่ายสบายมือมากๆ (ตั้งแต่ผมเขียนมานี่ทุกตัวดีไปหมดเลย ซึ่งมันก็จริงครับ เพราะอูคูเลเล่ดีๆ มันดีจริงๆ) เขามักจะสร้างอูคูเลเล่ที่มีความหมายมากๆ ออกมาเช่นในภาพคืออูคูเลเล่ธีมปลาทองว่ายในบ่อบัวในวันฟ้าหม่น
(Photo Credit : Seilen Ukulele)
หรือจะเป็นอูคูเลเล่ที่สร้างจากต้นไม้ใหญ่ Tamane อายุพันปี ที่ต้องถูกโค่นลงเพราะชาวบ้านกลัวว่ามันจะล้มลงมาเป็นอันตราย ครั้นจะโค่นก็เสียใจ เพราะเป็นต้นไม้ที่อยู่มาตลอดกาล Takahashi-san จึงอาสานำไม้จากต้นไม้นั้นมาสร้างเป็นอูคูเลเล่ได้หลายตัว และไม้ก็เป็นไม้ที่ดีมากๆ ด้วย ล่าสุดได้มีการสร้างอูคูเลเล่ฉลองการย้ายมาอยู่เชิงเขา Tateshina 6 ตัว 6 แบบไม่เหมือนกัน ผู้ที่จะครอบครองต้องจับฉลากซื้อกัน
5. Naturel
อูคูเลเล่นี้สรรพคุณต่างๆ ดีงามอยู่แล้วไม่ต้องพูดถึง แต่คนสร้างต่างหากที่น่ากล่าวถึงกว่า เพราะ Naoki Yoshiro ผู้สร้างมีประสบการณ์เป็นนักอัญมณี สร้างเครื่องเพชรมาก่อน ทำให้เขาเป็นคนที่มีความปราณีต และมีความสามารถในการออกแบบอูคูเลเล่ที่สวยงาม ด้วยรูปทรงบอดี้ที่ไม่เหมือนใคร
(Photo credit : Quiet Village Music and Coffee)
ระยะหลังเนื่องจากเป็นคนที่ผู้คนรักและมีใจอยากพัฒนาสังคม เขาได้ลงเล่นการเมืองท้องถิ่นของนาโกยา และได้รับเลือกตั้ง ทำให้กว่าจะสร้างอูคูเลเล่ได้สักตัวต้องใช้เวลานานมากๆ ตกปีละ 1-2 ตัว เป็นรเหตุให้อูคูเลเล่ Naturel จัดเป็นอูคูเลเล่ระดับแรร์ไอเท็ม ที่หากผ่านมาเจอสักตัว ผมต้องคว้าไม่ไม่ปล่อย แต่ก็โชคดีที่ผมเคยสั่งได้มาหนึ่งตัวรอคอยราวสองปี เป็นอูคูเลเล่ที่ สวยงาม เสียงดี และมีค่าจริงๆ ครับ
6. Isana
อูคูเลเล่ของ Hidetoshi Maruo เป็นอูคูเลเล่คัสตอมที่นอกจากเล่นดีมากๆ เสียงดีมากๆ แล้ว ยังมีอินเลย์ที่สวยงามไม่ซ้ำใครอีกด้วย โดยผู้สร้างนอกจากจะสร้างแล้ว ยังชอบเล่นอูคูเลเล่แนวฮาวายด้วย จึงเข้าถึงอูคูเลเล่อย่างถึงแก่น
ผมเองมีอูคูเลเล่ Isana คู่ใจอยู่ตัวหนึ่ง ใช้มานาน และไม่เคยทนุถนอม เพราะตั้งใจจะเลือกมาตัวหนึ่ง แล้วเล่นให้สุดเหวี่ยงที่สุด ผ่านมาราว 7-8 ปี แม้จะเกิดรอยมากมาย สีจางไปบ้าง แต่มันยังใช้ดี แถมเสียงดีขึ้นกว่าตอนได้มาใหม่ๆ ด้วย สำหรับ Maruo-san เขาเคยมาเมืองไทย ตอนที่ผมไปญี่ปุ่น ทำให้ไม่ได้เจอกัน แต่ก็เคยพบกันมาแล้วที่งานแสดงอูคูเลเล่ที่โตเกียว พบว่าเขาเป็นคนอัธยาศรัยดี ภาพของเขาถ่ายที่ Ribbee Ukulele Center ครับ
นี่คือ Isana ตัวเก่งที่ผมใช้ครับ ตอนนี้ไม่ได้ใหม่แบบในภาพแล้ว แต่เสียงดีมากๆ เล่นดีเหมือนเดิม
7. Chihale
สุภาพสตรีที่สร้างอูคูเลเล่หาได้ยากมากๆ และนี่คือ Chiharu Himeda ผู้หญิงคนหนึ่ง ที่สร้างอูคูเลเล่ออกมาได้ดีเยี่ยม น่ารัก และเล่นง่าย จนเป็นที่ต้องการของสาวๆ ญี่ปุ่น และหายากมากๆ เนื่องจากเสร็จออกมาก็โดนสอยทันที
ลักษณะพิเศษของ Chihale คือแต่ละตัวจะมี Theme ของมัน เช่นถ้า theme แมว ก็จะมีอินเลย์แมวเล็กๆ อยู่เหนือซาวด์โฮล (ในภาพคือแมวสีสวาทที่ผมสั่งทำ) หากเป็น Theme สับปะรด นอกจากจะเป็นทรงสับปะรดแล้ว ยังจะมีอินเลย์สับปะรดเล็กๆ ประดับอยู่ด้วย
(Photo Credit : Ohana Ukulele Japan)
ผมชอบ Chihale ที่ความน่ารักและเสียงที่ออกเป็นเม็ดๆ ซึ่งเมื่อเล่นรวมกันสี่สาย สตรัมออกมาเป็นเสียงกรุ๊งกริ๊งน่าฟังมากๆ แน่นอนว่าเล่นง่ายมากๆ ครับ สำหรับ Chiharu
8. Purity
อูคูเลเล่ที่เสียงดี เล่นดี งานดี เป็นเรื่องปกติของอูคูเลเล่ดีๆ จากญี่ปุ่น ซึ่งความดีงามก็จะมาวัดกันที่การออกแบบ และความหมายของอูคูเลเล่นั้นๆ สำหรับ Purity ผมชอบเวลาเขาทำอูคูเลเล่สี ที่เอาไม้เมเปิ้ลลายพร้อย quilt maple มาย้อมเป็นสีน้ำทะเล แล้วเพิ่มอินเลย์สัตว์น้ำลงไป มันดูสวยงามอย่างสอดคล้องจริงๆ
ของผมอินเลย์เป็นปลาโมลาโมล่าที่ผมสั่งให้เขาทำเอง เป็นอูคูเลเล่ขนาดเล็กกว่าโซปราโน่ แต่เสียงดัง เพราะ และได้นำไปใช้อัดเสียงในงานเพลงมาแล้ว เสียงออกมาดีมากๆ ครับ
9. Ancestor's
Hajime Sakai สร้างอูคูเลเล่อยู่เพียงคนเดียวที่บ้านชานเมืองกิฟู ที่โอบล้อมไปด้วยธรรมชาติ ภายในบ้านตกแต่งด้วยไม้สนฮิโนกิ กลิ่นหอมไม้สนอบอวลท่ามกลางความอบอุ่นของเตาผิงในห้องรับแขก ใช่แล้วครับ ผมไปนั่งอยู่ตรงนั้นมาแล้ว เมื่อครั้งไปรับอูคูเลเล่ของศิลปินไทย อภิรักษ์ ศิรินันทกุล ที่พี่ Hajime อาสาสร้างให้ หลังจากเห็นฝีมือของอภิรักษ์
อูคูเลเล่ของ Ancestor's มีเอกลักษณ์สูงมาก บอดี้คล้ายน้ำเต้า เอวคอดเหมือนไปลดเชฟมา ให้เสียงที่แตกต่างออกไปจากอูคูเลเล่อื่น การสร้างปราณีตบรรจงตามตำรับญี่ปุ่น แน่นอนว่าเล่นง่ายสบายมือมากๆ
อภิรักษ์กำลังเล่น Ancestor's Ukulele อยู่ที่บ้าน Ancestor's ผมเป็นคนถ่ายเอง :)
10. Kiwaya
สำนักอูคูเลเล่ที่เก่าแก่ที่สุดในญี่ปุ่นนี้ จริงๆ อยากให้ที่ 1 แต่เนื่องด้วยหลักๆ แล้วเขาเน้นสร้างอูคูเลเล่ตัวเริ่มต้นถึงปานกลาง ซึ่งได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก และขายดีที่สุดในญี่ปุ่น เป็นอูคูเลเล่ตัวแรกๆ ของทุกๆ คน ส่วนรุ่นราคาล้านบาท ใช่ครับล้านบาท เขาก็มี เป็นรุ่นฉลองครบรอบ 100 ปี ซึ่งโดนัทผู้ช่วยผม เคยหลับแล้วฝันว่าได้รับมอบหมายให้ไปนำตัวนี้กลับไทยมาแล้ว (หลอนจัด)
ผมกับ Kiwaya มีความสัมพันธ์ที่ดีต่อกัน ทุกครั้งที่เขาจัดการประกวดอูคูเลเล่ชิงแชมป์ประเทศญี่ปุ่น ผมจะได้รับเชิญเป็นกรรมการเสมอ และหลานสาวของเขาก็เคยมาฝึกงานที่ไทยกับผม จากที่ได้รู้จักกัน ผมเห็นว่า Kiwaya นี้มีส่วนในการขับเคลื่อนวงการอูคูเลเล่ประเทศญี่ปุ่นอย่างมาก และแน่นอนว่าอูคูเลเล่ของเขาดีมากๆ ตามราคา ทุกรุ่นครับ
อูคูเลเล่ดีๆ ของญี่ปุ่นที่น่ากล่าวถึงยังมีอีก แต่อันดับหมดเสียแล้ว ผมขอกล่าวถึงอีกสี่แบรนด์สั้นๆ ด้วยการบอกชื่อและลงภาพที่ผมถ่ายไว้ตอนผ่านมือมา เพราะอูคูเลเล่ของเขาก็ดีมากๆ จนต้องมีอยู่ในลิสต์นี้ด้วย นั่นคือ
Truth
Tashiro
M Craft
และ Yoshida
ซึ่งทั้งสี่ศักดิศรีและความดีงามไม่ได้ด้อยไปกว่า 10 แบรนด์ที่ติดอันดับเลย แต่พื้นที่หมดเสียก่อนครับ เลยอดเล่าเลย
10 อันดับอูคูเลเล่ผลิตนอกอเมริกา ญี่ปุ่น และ จีน ที่ดีที่สุด (International Ukulele)
สำหรับอูคูเลเล่ที่เข้าข่ายประเภทนี้ คืออูคูเลเล่ที่ไม่ได้ทำในอเมริกา ญี่ปุ่น หรือจีน เป็นประเภทประหลาดที่เหมือนการยำใหญ่อูคูเลเล่ แต่ต้องเรียนตามตรงว่าที่มาของอูคูเลเล่ก็มีส่วนอย่างยิ่งยวด ในการตัดสินใจเลือกมาใช้สักตัว และนี่คือที่สุดของอูคูเลเล่อินเตอร์ครับ
1. Oulcraft (เกาหลีใต้)
อูคูเลเล่ไฮเอนด์จากเกาหลีนี้ สร้างโดยศิษย์เอกของ Shinji Takahashi แห่ง Seilen นามว่า Jungtae Kim ของเขาเจ๋งขนาดได้รับเลือกไปอยู่ใน Ukulele Guild of Hawaii ร่วมกับอูคูเลเล่ Hi-End ที่ผมเล่าถึงมาตอนต้น ซึ่งเมื่อได้เล่นแล้วก็ไฮเอนด์จริงๆ แต่ผมเลือกเอามาเป็นที่หนึ่งของกลุ่มนี้ดีกว่า เพราะนี่คือสุดยอดของอูคูเลเล่อินเตอร์ ที่สมควรจะได้อันดับหนึ่งจริงๆ
แม้จะเป็นศิษย์ของ Seilen แต่ว่าเสียงของอูคูเลเล่ Oulcraft มีเอกลักษณ์ของตัวเองมาก ดีไปคนละแบบกับอาจารย์ของเขา ความรู้สึกเวลาเล่น ผมจะรู้สึกถึงความกังวาลแบบหวานๆ ในแบบที่หาสัมผัสจากอูคูเลเล่อื่นไม่ได้
แน่นอนว่าผมไปเยี่ยมโรงงานที่เกาหลีมาแล้ว เขาทำงานกันสามคน นั่นคือ Jungtae สร้าง ภรรยาของเขาเป็นนักออกแบบ และน้องชาย Hyuntae คอยดูแลทั่วไป เป็นทีมเล็กๆ ที่แข็งแกร่ง และลงตัว จนทำให้เกิดอูคูเลเล่คุณภาพสูง ที่มีดีไซน์น่ารักน่าใช้นี้
2. Rebel (ไทย)
ผมรู้สึกดีใจมากๆ ที่เมืองไทยมีแบรนด์อูคูเลเล่ดีๆ มาเขย่าวงการโลกจนได้ ตั้งแต่อูคูเลเล่เริ่มมีบทบาทในประเทศไทย มีคนสนใจสร้างอูคูเลเล่กันหลายราย แต่ยังขาดความเข้าใจอูคูเลเล่อย่างถ่องแท้ และมักใช้ความชำนาญในการสร้างกีตาร์ มาประยุกต์ใช้กับอูคูเลเล่ ซึ่งบางอย่างก็สามารถเอามาใช้ได้ แต่หลายอย่างก็ต้องปรับไปตามกายภาพของเครื่องดนตรี ทำให้ที่ผ่านๆ มา สำหรับผมแล้ว ยังไม่ประทับใจกับอูคูเลเล่ที่สร้างในไทย (จะมีก็ของอาจารย์วิรุญตัวโหดๆ ที่ผมลองแล้วชอบ แต่ท่านไม่ได้ทำมากมาย หรือของช่างมดที่ทำออกมาตัวนึง ยังไม่เคยลอง แต่เห็นแล้วดูดีจัง) โดยปัญหาส่วนมากของอูคูเลเล่ที่สร้างที่ไทยคือแอคชั่นที่สูงเกินอูคูเลเล่ เสียงที่ทึบเพราะไม้หนาเกินไป หรืออะไรอื่นๆ ที่ไม่ใช่มาตรฐานอูคูเลเล่ ไม่ใช่เพราะคนสร้างไม่เก่ง แต่เพราะเขาช่ำชองเรื่องกีตาร์มากกว่า
การจะสร้างอูคูเลเล่ให้ออกมาเป็นอูคูเลเล่ที่ดี ต้องให้คนที่เข้าใจอูคูเลเล่เป็นคนจัดการ ในที่สุด KoAloha ก็ตกลงจับมือกับหุ้นส่วนชาวไทย คุณเบิร์ด พัฒนาโรงงานขึ้นที่บ้านเรา เพื่อสร้างอูคูเลเล่ KoAloha Opio รุ่นเริ่มของเขา ส่งไปขายทั่วโลก ผมได้เฝ้าดูช่างจากฮาวายหมุนเวียนกันมาไทยเป็นปีๆ เพื่อทำให้ทุกอย่างเข้าที่ และในที่สุดโรงงาน KoAloha ในไทยก็สามารถทำงานได้เอง โดยไม่ต้องให้ทีมฮาวายมาคุม
หลังจากนั้น ทีมงานไทยได้เริ่มออกแบบอูคูเลเล่ในแบบฉบับของเขาเอง ออกมาเป็น Rebel Ukulele ในช่วงแรกๆ ผมแอบเชียร์อยู่ตลอด และแอบไปลองของจริงมาด้วย แต่พบปัญหาบัซอยู่บ้าง จนมาระยะหลังนี้ ผมได้กลับมาลองอีกครั้งแล้วพบว่า Rebel กลายเป็นอูคูเลเล่ที่เล่นดีไม่ต่างจากอูคูเลเล่ไฮเอนด์ดีๆ ตัวหนึ่ง ที่ราคาสูงกว่าสักเท่าสองเท่า ผมขอปรบมือให้ และชื่นชมครับ
ความเก๋ไก๋ของ Rebel คือเขาออกรุ่นต่างๆ มา เรื่อยๆ ในจำนวนจำกัด ชื่อก็ฟังดูน่าค้นหา เป็นที่ชื่นชอบของผู้เล่นอูคูเลเล่แบบเอาจริงระดับโลก และล่าสุดก็มีรุ่นโปรดักชั่นไลน์ออกมา ซึ่งรุ่นที่ผมชอบ ทำจากไม้มะม่วง ชื่อรุ่น Double Creme, Creme Brûlée
3. Bruko (เยอรมัน)
อูคูเลเล่เยอรมันนี้แค่เห็นกรรมวิธีการทำ ที่ใช้เครื่องไม้เครื่องมือตามตำรับโบราณ ที่ผู้สร้างต้องมีความปราณีตและฝีมือสูงมาก ใครสนใจไปหาคลิ๊ปการผลิค Bruko ชมได้แล้วจะทึ่งในความแม่นยำของมือผู้สร้าง ที่สืบทอดกิจการผลิตเครื่องดนตรีเก่าแก่อายุกว่า 100 ปี (ก่อตั้งปี 1890) ที่สมัยก่อนสร้างไวโอลิน แต่ปัจจุบันมุ่งเน้นสร้างอูคูเลเล่มาตั้งแต่ก่อนสงครามโลกครั้งที่สอง ล่าสุดได้ส่งผ่านมาถึงรุ่นที่ 4 Friderike และ Hubert Pfeiffer แล้ว
อูคูเลเล่ที่โดดเด่นของ Bruko คืออูคูเลเล่โซปราโนทรงสลิม จะมีความหนาน้อยกว่าปกติครึ่งหนึ่ง มีชนิดไม้ให้เลือกเป็น เมเปิ้ลทั้งตัว หรือมาฮออกกานี และมีไม้ท้องถิ่นบ้างเป็นพักๆ ที่เด็ดคือสุ้มเสียงของ Bruko รุ่นนี้มีเอกลักษณ์มาก เสียงออกเพราะแบบกรอบๆ เหมือนได้ยินเสียงอูคูเลเล่เพราะๆ จากวิทยุเอเอ็ม เป็นความฟินแบบ LoFi ที่ยากจะบรรยาย ต้องลองฟังสักครั้ง
4. Jungeum (เกาหลีใต้)
สำหรับอูคูเลเล่เกาหลีแบรนด์นี้ ผมได้สัมผัสแบบฟลุ๊คๆ จากการไปเยี่ยมร้านอูคูเลเล่ของเพื่อนผมคนหนึ่งที่เกาหลี ผมมองเห็นอูคูเลเล่ตัวหนึ่ง แบรนด์ชื่อไม่คุ้นหูคุ้นตา แต่ราคาสูงนิดนึง เลยขอลอง ปรากฏว่าผมต้องตกใจ ที่ค้นพบอูคูเลเล่ที่ดีมากๆ ราคาที่เคยคิดว่าแอบแพง กลายเป็นถูกทันที และได้นำกลับมาไทยด้วยหนึ่งตัว
นี่เป็นอูคูเลเล่ที่ผมเอง ตั้งแต่วันที่ได้มาจนวันที่เขียนบทความนี้ ไม่เคยรู้อะไรเกี่ยวกับมันมากไปกว่าการที่มันเป็นอูคูเลเล่เสียงดี สัมผัสดีเยี่ยม พอจะเขียนถึง ลองค้นหาเลยเจอ นับว่าผมโชคดีทีเดียวที่หาเวปไซต์อูคูเลเล่นี้เจอ แถมได้เห็นหน้าลุง Jun Geum ด้วยครับ
5. Romero Creation (เวียดนาม)
อูคูเลเล่รูปทรงแปลกตาด้วยบอดี้สามเหลี่ยมมนๆ นี้ เล่นแล้วใช้ได้เลยทีเดียวครับ รุ่นเริ่มๆ เขาสร้างที่จีน อันนี้ไม่พูดถึง แต่รุ่นดีๆ ขึ้นมานั้นสร้างที่เวียดนาม แต่นี่เป็นแบรนด์ของคนอเมริกัน Pepe Romero ลูกชายของปรมาจารย์นักสร้างกีตาร์คลาสสิค
(Picture Credit Romero Creations Website)
Pepe ยังได้สุดยอดศิลปินอูคูเลเล่ระดับ Grammy Awards อย่าง Daniel Ho มาช่วยพัฒนาและโปรโมทอูคูเลเล่ Romero Creations ด้วย ทำให้อูคูเลเล่คุณภาพดีนี้ น่าสนใจเข้าไปอีกครับ รุ่นที่น่าจับตามองคือ Tiny Tenor ที่ยาวเท่าขนาด concert ทั่วไป แต่คอเล่นได้เหมือนขนาด Tenor
6. Pono (อินโดนีเซีย)
นี่คือร่างทรงของอูคูเลเล่ Ko'olau ที่ถอดวิญญาณมาลงร่างใหม่ที่อินโด แล้วใช้ชื่อ Pono อูคูเลเล่ของ Pono นี้ ดีไปในทิศทางเดียวกับแบรนด์แม่เลย และราคาก็ไม่ได้เบา แต่เบากว่าแม่มาก โดยตอนแรกเขาผลิตที่จีนก่อน แต่ภายหลังได้ย้ายไปสร้างที่โรงงานอินโด ส่วนโรงงานจีนก็ยังแอบ(หรือไม่แอบ)ผลิตอูคูเลเล่ตำรับ Pono ภายใต้แบรนด์ Song Bird ต่อ ผมได้ลองแล้ว เหมือนเด๊ะ แต่ตอนนี้อาจจะไม่ได้สร้างแล้ว แต่ถ้าใครเจอรีบคว้าไว้เลยครับ ของดี
รุ่นต่างๆ ของ Pono มีมากมายให้เลือก ถ้าใครชอบ Ko'olau แต่ยังไม่อยากไปสั่งคัสตอม รอยาวนาน และกระเป๋าแฟ่บ Pono ก็เป็นทางออกที่ดีครับ เห็นทำอินโดแบบนี้ จริงๆ เขาเป็นอูคูเลเล่ฮาวายนะครับ :)
7.Maton (ออสเตรเลีย)
ตอนผมไปแดนจิงโจ้ เพื่อนออสเตรเลียผมแนะนำว่าถ้าจะเอาอูคูเลเล่กลับบ้านสักตัว อูคูเลเล่ออสเตรเลียที่ดีที่สุดคือรุ่นไม้ Australian Blackwood ของ Maton ผมก็ดั้นด้นเดินทางไปหามาจนเจอ และพบว่า เฮ้ย มันดีจริงๆ เป็นอีกรสชาดหนึ่งของอูคูเลเล่ ที่ราคาและคุณภาพไปด้วยกันได้ มันไม่ได้แพงมาก และมันก็ไม่ได้ดีขนาดไฮเอนด์ มันกำลังดีครับ
จริงๆ แล้ว Maton เขาเป็นผู้ผลิตกีตาร์ และไม่ได้เน้นอูคูเลเล่นัก จึงมีเพียงสองรุ่น สองขนาดอย่างที่ลงให้ชมครับ และล่าสุดได้ประกาศหยุดผลิตอูคูเลเล่ไปแล้ว ผมก็หวังว่าสักวันเขาจะมาสานต่อ เพราะอูคูเลเล่ของ Maton ใช้ได้เลยครับ
(Picture Credit : Maton Guitars Website)
8. Captain Uke (นิวซีแลนด์)
อูคูเลเล่ Captain นี้ เป็นอะไรที่แรร์มากๆ ผมเคยได้เล่นของชาวอเมริกันท่านหนึ่ง ที่ถือมาร่วมงานอูคูเลเล่ที่บ้านผมเมื่อสัก 11 ปีก่อน ตอนนั้นที่ได้ลองก็ติดใจเพราะไม้ทั้งหมดที่เขาใช้เป็นไม้พื้นเมืองนิวซีแลนด์ล้วนๆ มีชื่อและโทนสีที่แตกต่างออกไป แน่นอนเสียงก็มีเอกลักษณ์ด้วย
(Photo Credit : Captain Ukulele Website)
เมื่อสองปีก่อน ผมมีโอกาสได้ไปนิวซีแลนด์ สิ่งแรกที่ค้นหาคือ Captain Ukulele แต่พบว่าตั้งแต่หลายปีก่อนชื่อนี้ก็หายไปจากวงการ เว็ปไซต์ก็ไม่มี เหลือไว้แต่ความอยากได้มาสักตัว จนปีนี้นี่เอง น้า Bevan ครูดนตรีที่ชอบสร้างอูคูเลเล่คนเดิม ก็กลับมาแอคทีฟอีกครั้ง แต่แกแจ้งไว้ว่าจะส่งอูคูเลเล่ไปแค่ในนิวซีแลนด์หรือออสเตรเลียเท่านั้น ทว่าผมยังไม่ได้ลองเจรจา ถ้าเราใฝ่ฝันสิ่งใด ก็ต้องเทไปไม่ต้องยั้งครับ ผมเชื่อว่า Captain Uke จะต้องมาอยู่ในมือผมอีกครั้งแน่นอน
9. Big Island (เวียดนาม)
อูคูเลเล่ที่ไม้สวยมากที่สุดเจ้าหนึ่งคือ Big Island เหตุผลมาจากเจ้าของเก่า Jorma Winkler ลูกชายผู้ค้าไม้รายใหญ่ของฮาวาย ได้เลือกไม้ก่อนใคร แล้วส่งไม้มาผลิตอูคูเลเล่ที่เวียดนาม ซึ่งสร้างออกมาสวยงามใช้ได้เลยครับ แต่ภายหลังมานี้มีปัญหาเกิดขึ้นเมื่อ Big Island ถูกขายให้กับ Hosco ผู้จัดจำหน่ายเครื่องดนตรีญี่ปุ่น 
อูคูเลเล่ของ Big Island ที่มารุ่นใหม่ๆ เสียงจะทึบกว่าสมัยก่อน ทำให้เมื่อเทียบกับผู้ผลิตอื่น เสียงจะเบากว่าอย่างฟังได้ชัด แต่หากเอามาเล่นคนเดียว เสียงก็บาลานซ์ดีครับ อย่างไรก็ตามที่ไทยยังมีอีกปัญหา นั่นคือราคาที่ไม่เหมาะสม เนื่องจากล๊อตเก่าสมัย Jorma ยังเป็นเจ้าของยังมีที่ไทยอยู่กับตัวแทนเก่า และมีการซุปเปอร์เซลอย่างโหด ในขณะที่ล๊อตใหม่ภายใต้ Hosco ต้นทุนยังแพงกว่าราคาที่ลดอยู่ แบรนด์นี้จึงน่าจะไม่ได้ผุดได้เกินในไทย ด้วย 2 สาเหตุนี้ จนกว่าของล๊อตเก่าจะหมดไป แต่ผมก็เกรงว่าราคาจะเละแล้วครับ
10. Share (ไทย)
สำหรับอูคูเลเล่สัญชาติไทยนี้ ผมมีส่วนร่วมด้วยเต็มๆ ดูได้จากโลโก้ที่เป็นแม่น้ำ 3 สาย สายแรกคือพี่โนตผู้สร้าง สายที่สองคือพี่กลางผู้ออกแบบ สายที่สามคือผมผู้โปรโมท รวมกันเป็น Share อูคูเลเล่ที่ผมเคยพาไปให้ Jake Shimabukuro ประมูลหาทุนการกุศลได้มาแสนกว่าบาท
สำหรับ Share นี้ แรกเริ่มเดิมทีคือ P Uke อูเลเล่ของไทยยี่ห้อแรก ที่ได้แรงบันดาลใจมาจากอูคูเลเล่ประกอบของสตูแมค ต่อมาก็พัฒนาเป็น Thai Uke มีโรงงานที่ลำปาง ก่อนจะมาเป็น Share Ukulele ณ ถนนพระรามสอง ถ้าให้เรียนตามตรง อูคูเลเล่ของ Share มีทั้งที่ดีมากๆ และที่พังไปเลย หากพังจะเป็นเพราะไม้ ตัวไหนใช้ไม้นอกน่าจะรอด ตัวไหนใช้ไม้ไทยต้องมาลุ้นกันว่าสักวันมันจะแตก งอ บิดเบี้ยวไหม เพราะไม้ไทยที่ใช้ยังแห้งไม่พอ ผมเจอทั้งคนที่ชมไม่ลืมหูลืมตา และคนที่ไม่อยากจะพูดถึงแกเลยสักเอะ นี่เป็นอูคูเลเล่ที่ให้ความรู้สึกผสมระหว่างดีและตรงข้าม แต่ที่น่าสนใจสุดคือเราไม่สามารถตามหาคนสร้างได้แล้ว พี่โนตหายสาปสูญไป ไม่มีใครตามได้ครับ ถ้าใครเจอฝากถามถึง Kanile'a K1-C และ กีตาร์ Blackbird ของผมที่ฝากไปซ่อมด้วยคร้าบ จะ 10 ปีแล้วยังไม่เสร็จ
ที่สุดของอูคูเลเล่ผลิตจีน Top 10 Chinese Made Ukuleles
เล่ามาเสียยืดยาว ในที่สุดก็มาถึงประเภทที่ทุกคนรอคอย นี่คืออูคูเลเล่ที่เราจะพบเจอได้ง่ายที่สุด ไม่ใช่เพราะดีที่สุด แต่เพราะราคาของอูคูเลเล่ที่สร้างจากจีนนั้นเบากว่า ในขณะที่หากเจอตัวที่คุณภาพดี อูคูเลเล่ประเภทนี้จะคุ้มค่ามากๆ ให้นึกถึงไอโฟนที่ประกอบในจีนก็จริง แต่ออกแบบมาจากผู้เชี่ยวชาญทันสมัย และควบคุมการผลิตได้มาตรฐาน อูคูเลเล่ทำจีนดีๆ ก็เช่นกันครับ ซึ่งเรื่องที่น่าปวดหัวที่สุดคือ มีผู้ผลิตอูคูเลเล่จากจีนมากมาย ทั้งมีแบรนด์และไม่มีแบรนด์ สร้างอูคูเลเล่ขึ้นมาเพียงให้มันมีเสียงดัง ไม่สนว่าจะเล่นได้ไหม เสียงดีไหม งานดีไหม ใช้สีและเคมีที่ปลอดภัยไหม อูคูเลเล่ประเภทนี้เป็นเหมือนเนื้อร้ายของวงการ เนื่องจากราคาถูกเพราะทำอย่างไม่ใส่ใจ และไม่มีความชำนาญ ด้วยวัสดุราคาต่ำ ทำให้เป็นที่ถูกใจของท่านที่ไม่ทราบว่าอูคูเลเล่ที่มีมาตรฐานนั้นเป็นอย่างไร ยิ่งเจอคนขายที่ไม่รู้เรื่องพอกันแล้ว มันคือโศกนาฏกรรมสำหรับผมจริงๆ เพราะแทนที่จะลองเอาไปเล่น เมื่อเจอตัวแย่ๆ เล่นยากๆ เสรียงแย่ๆ กลิ่นตุๆ ความอยากเล่นก็หด
ขอเล่าเรื่องส่วนตัวนิดหนึ่งครับ อยากจะบอกว่าผมเองก็คงไม่มีวันนี้ หากผมไม่ไปได้อูคูเลเล่ตัวแรกจากญี่ปุ่น ผมก็เป็นคนหนึ่งที่เมื่อตอนอยากจะเริ่มเล่นอูคูเลเล่ ผมแค่อยากจะมีสักตัว ไม่รู้อะไรเลย และสมัยนั้นไม่มีสื่ออะไรมาแนะนำผมด้วย ร้านที่ไทยเดินเข้าไปคนขายยังตั้งสายไม่เป็น อูคูเลเล่หากมีก็ซ่อนฝุ่นปกคลุมอยู่หลังร้าน ทำให้จับพลัดจับผลูไปได้ตัวแรกมาจาก Shimokura Gakki ย่าน Ochanomizu ที่โตเกียว ผมจำได้แม่น เดินเข้าไปเจออูคูเลเล่ละลานตา ราคาโหดๆ ทั้งนั้น บางตัวก็โหดจนน่าตกใจ (ว่าง่ายๆ คือ ผมไปเจออูคูเลเล่โหดๆ ที่ผมเล่ามาข้างต้นแขวนเรียงรายกันอยู่) ผมเลยไปถามคนขายว่า มีตัวราคาเริ่มๆ ไหม คนขายก็พาไปหน้าร้าน มีตัวหนึ่งแขวนอยู่ราคาราวสองพันกว่าบาท ถูกที่สุดในร้านแล้ว ผมตัดสินใจซื้อมา
เจ้าตัวที่ได้มายี่ห้อ AlaMoana เป็นอูคูเลเล่ทำจีนแต่ร้านอูคูเลเล่ที่ญี่ปุ่นเขาเลือกแต่รุ่นดีๆ มา ตามมาตรฐานร้าน เชื่อใจได้ และเมื่อเล่นแล้วผมก็รู้ว่ามันไม่ใช่อูคูเลเล่ที่ดีนัก แต่มันได้มาตรฐานอยู่ สายที่ตั้งตั้งแล้วอยู่ เสียงที่ได้ยินไม่ได้กังวาลดั่งระฆังแต่ก็ดังดี เวลาสตรัมแอ็คชั่นก็ไม่สูงจนเล่นลำบาก ทั้งหมดนี้ทำให้ผมหัดอูคูเลเล่ได้อย่างไม่มีอุปสรรคนัก คล้ายเวลาเราเดินไปตลาด เดินบนถนนกับเดินลุยโคลนมันต่างกัน บางที่อาจตัดสินใจกลับบ้านก่อน ไปไม่ถึง
เมื่อเล่นแล้วสนุก เล่นแล้วไม่สะดุด ผมเลยตกหลุมรักเจ้าเครื่องดนตรีชิ้นนี้ และชีวิตผมก็เปลี่ยนไปนับตั้งแต่วันนั้นจนวันนี้ ไม่มีวินาทีไหนในวันไหนที่ผมไม่คิดเรื่องอูคูเลเล่ จนได้ไปทำอะไรเกี่ยวกับอูคูเลเล่มากมายเกินที่ผมจะจินตนาการไหว เชื่อไหมครับ หากวันนั้นผมได้อูคูเลเล่ซังกะบ๊วยมา ผมคงแกะสายออก แล้วเอาไปแขวนเลี้ยงนก แล้วเราคงไม่ได้มาอ่านบทความนี้กัน
เห็นไหมครับ ว่าทำไมผมถึงให้ความสำคัญกับอูคูเลเล่กลุ่มนี้มาก มันคือประตูสู่โลกอูคูเลเล่ของใครหลายคน หากทางเข้าประดับด้วยดอกไม้ หอมกรุ่น ถนนเรียบเดินสบาย ใครๆ ก็อยากไปต่อ แต่หากหน้าประตูของวางรกระเกะระกะ กลิ่นเหม็นโชยมา แถมมีหนามทิ่มตำเวลาเดิน คงไม่มีใครอยากเดินเข้าไป เข้าไปในโลกของอูคูเลเล่ที่ผมรออยู่
ตลอด 12 ปีมานี้ ผมได้ทำการคัดสรรแบบแพ้คัดออกอูคูเลเล่ประเภทนี้มามากมาย จนในที่สุด ณ วินาทีนี้ นี่คือที่สุดของอูคูเลเล่ประเภทผลิตจีนครับ คุณเชื่อผมได้เพราะถ้าไม่ดีจริง ผมไม่เอาชื่อเสียงที่สะสมในถนนสายอูคูเลเล่มา 12 ปี มาทำลายแน่นอน ผมแค่อยากให้ทุกคนได้เข้าใจ และหากใครไม่เข้าใจก็มาลองครับ แล้วคุณจะรู้ ทุกอย่างเราเลือกได้ แต่เวลาจะเลือก เลือกอย่างเข้าใจ แล้วจะได้ของถูกใจคุณ
1. aNueNue
อูคูเลเล่ของ aNueNue มีตั้งแต่ตัวเริ่มต้นราคา 2,900 ไปจนถึงเรือนแสนในระดับไฮเอนด์ ซึ่งตัวดีๆ นั้นดีมากๆ และคุ้มค่ามากๆ เพราะได้ปรมาจารย์ Mitsuta จากญี่ปุ่นมาร่วมพัฒนา แล้วสร้างที่จีนโดยนายช่างชำนาญงาน ทำให้ราคาเบากว่าอูคูเลเล่ระดับเดียวกันที่มาจากฮาวายหรือญี่ปุ่นเป็นเท่าๆ ตัว รุ่นที่น่าสนใจคือ Moon Bird ส่วนรุ่นรองลงมาประเภท All Solid ถ้าเป็นตัวก่อนจะเป็น Moon Bird เรียกว่า AMM Series จะดีงามมากๆ เพราะมาจากโรงงานไฮเอนด์ของ aNueNue
รุ่นต่ำกว่านั้นจะเริ่มมาทำที่โรงงานทั่วไปของ aNueNue ซึ่งส่วนตัวแล้วผมไม่ชอบรุ่น Papa ที่เป็นออลโซลิดโฉมล่าสุดของเขา แต่สำหรับโรงงานนี้ผมชอบรุ่น TM K และ B Series ซึ่งตอนที่เขียนอยู่นี้ แม้จะเป็นรุ่นที่ดีคุ้มค่ามากๆ และได้รับความนิยม แต่ aNueNue กำลังจะแทนที่รุ่นดังกล่าวด้วยรุ่นที่ใหม่กว่า นั่นคือ U Series ที่อัพเกรดทุกอณู ต้อนรับการเข้าสู่ตลาดอเมริกากับ aNueNue USA โดยตั้งแต่เริ่มา aNueNue ได้อัพเกรดรุ่นเริ่มต้นที่ขายดีมาแล้วถึง 4 ครั้ง และนี่คือสิ่งที่ผมชอบเกี่ยวกับ Johnson Liao ชาว Canada เชื้อสายไต้หวัน เจ้าของและคนออกแบบอูคูเลเล่ aNueNue เขาเป็นนักดนตรีมาก่อน มีความเข้าใจผู้เล่น และเน้นที่จะพัฒนาแบรนด์ของเขาไปเรื่อยๆ เขาเคยเล่าว่าไม่ต้องการให้ใครมาสบประมาทแบรนด์ aNueNue ว่าดีไม่พอ เพราะเขาคิดว่าของเขาดีที่สุด และต้องดีขึ้นอีกเรื่อยๆ ความพิเศษของ aNueNue คงมาจากที่เจ้าของเป็นผู้ที่ไปศึกษาร่ำเรียนการสร้างเครื่องดนตรีมาจาก Canada ในขณะที่มีคอนเน็คชั่นกับโรงงานประเทศจีน แถมภรรยาเป็นคนญี่ปุ่น ที่เราต้องเชื่อใจเรื่องรสนิยมและควอลิตี้คอนโทรล ทั้งหมดหลอมรวมมาเป็น aNueNue นี่เอง
รุ่นที่น่าสนใจของ aNueNue ยังมี U900 ที่เคยสร้างกระแสและมาแรงระดับประวัติการณ์มาแล้ว และมีของปลอมออกมามากมายขายไม่หมดจนปัจจุบัน ใครหารุ่นนี้ทางออนไลน์ จะพบของปลอมขายราคาถูกอยู่ ซึ่งสเป็คของจริงตอนนี้ไม้หน้าเป็นโซลิดแล้ว คนละเรื่องกัน อีกรุ่นที่น่าสนใจคือ U Color ที่ออกแบบมาสวยงามอย่างมีรสนิยม แถมเล่นดีด้วย จึงไม่ยากเลยที่จะให้ aNueNue เป็นที่ 1 ของอูคูเลเล่ทำจีน ซึ่งใครได้ไปงานแสดงเครื่องดนตรีที่ประเทศจีน จะทราบว่าบู๊ทของเขาใหญ่โตเป็นเรื่องเป็นราวมากๆ ตอกย้ำความเป็นผู้นำในโลกอูคูเลเล่ผลิตจีนอย่างแท้จริง
2. Kiwaya
นี่มันอูคูเลเล่ญี่ปุ่นไม่ใช่หรือ ใช่ครับ แต่หลังจากการมารับช่วงต่อของทายาทรุ่นที่ 4 เขาเล็งเห็นว่าในญี่ปุ่นมีอูคูเลเล่คุณภาพดีราคาถูกจากจีนเข้ามาแย่งตลาดอย่างหนัก ซึ่งสมัยก่อนอูคูเลเล่จากจีนจะกากๆ แต่เดี๋ยวนี้ดีไซน์ก็กำลังดีมีสไตล์แถมเล่นดีเสียงดีด้วย (aNueNue คือตัวอย่างที่ดี) เขาจึงตัดสินใจเปิดไลน์การผลิตขึ้นที่จีน ใช้วัตถุดิบที่จีน ช่างที่จีน แต่สร้างตามตำรับ Kiwaya แล้วส่งกลับไปเซ็ทอัพให้ได้ดั่งใจ Kiwaya ที่ญี่ปุ่นโดยมีเป้าหมายหลักเป็นคนญี่ปุ่นที่กำลังจะเริ่มเล่นอูคูเลเล่ และให้ชื่อว่า Student Model
จากที่เคยต้องควักเกือบหมื่นเพื่อซื้อ Kiwaya ตัวเริ่ม เดี๋ยวนี้เราใช้แค่ครึ่งเดียว ก็ครอบครองทุกสิ่งที่ถอดแบบมาจาก Kiwaya Made in Japan เลย เสียงใส ดัง เล่นง่ายมากๆ และเซ็ทอัพมาอย่างดี ต่างเพียงชาติกำเนิด และโทนเสียงที่บางลงเล็กน้อย แต่ยังเรียกว่าอร่อยอยู่ดีทำให้ผมจำเป็นต้องมอบอันดับ 2 ให้ไปอย่างชื่นชมครับ
3. Mainland
สำหรับใครที่อยากได้อูคูเลเล่ all solid แต่ไม่อยากจ่ายเยอะ Mainland คือคำตอบ จริงอยู่ว่ามีอูคูเลเล่ all solid จากจีนมากมายก่ายกองที่ถูกกว่า แต่ถ้าคุณไม่พร้อมที่จะเจอเสียงทึบ แอ็คชั่นสูงกดยาก กลิ่นเหม็น เฟร็ทคม ผมแนะนำให้เลือก Mainland เถอะครับ เพราะลุง Mike Hater และภรรยาชาวไทย พี่ตุ๊กตา แห่งอินเดียน่า สหรัฐอเมริกา ได้แก้ปัญหาให้หมดแล้ว
Mainland หาทางออกที่จะทำอูคูเลเล่คุณภาพสูงในราคาเบาๆ ด้วยการให้โรงงานที่จีนสร้างอูคูเลเล่ตามดีไซน์ของลุง Mike แล้วส่งมาทำไฟนอลเซ็ทอัพที่อเมริกา โดยลุงจะเก็บงานเฟร็ต เซ็ทแอ็คชั่น ขึ้นสาย ใส่ลูกบิดให้เองทุกตัว อูคูเลเล่ของ Mainland เลยเล่นลื่นเหมือนอะไรที่แพงกว่า ในราคาที่คุ้มค่ามากๆ จนมองหาแค่ไหนก็ไม่เห็นคู่แข่ง และนี่คือเหตุผลที่ผมไม่ชอบรุ่น all solid Papa ของ aNueNue เลย เพราะเมื่อเทียบกันแล้ว Mainland กินขาด แต่หากเอารุ่น AMM ที่ราคาสองเท่าของ Mainland มาซัดกันแทน aNueNue ก็ชนะไปได้เลย
4. Makala
นี่คือแบรนด์ลูกของ Kala แต่ผมดันชอบมากกว่าแม่ เหตุผลคือรุ่นเริ่มๆ เขาทำดีมากสำหรับราคาครับ ซึ่งรุ่น MK Series จะมากับสายแบบโคตรเบสิค หากเราเอามาเปลี่ยนเป็นสาย Aquila เสียงจะดีขึ้นมาอย่างออกหน้าออกตา ใครอยากลองบาริโทน ผมแนะนำบาริโทนของ Makala เพราะราคาดีงาม และเมื่อเปลี่ยนสายแล้วเสียงเพราะ อิ่มเอมใจเลยครับ
อีกรุ่นที่ฮิตคือ Dolphin เป็นตัวเริ่ม บอดี้พลาสติก ไม้หน้าลามิเนต มีให้เลือกหลากสี เสียงทึบๆ แต่สรัมสนุกมือมาก ส่วนความปราณีตของงาน หรือความหนาของกระเป๋า อย่าไปสนใจ ถ้าเลือกรุ่นนี้ขอให้นึกแค่มันคุ้มค่าราคา และเล่นได้สุนทรีย์ระดับหนึ่ง คุณห้ามไปจับผิดรุ่นเริ่มๆ เพราะถ้าอยากได้ของเนี๊ยบๆ ไถขึ้นไปด้านบนครับ
5. Shima
อูคูเลเล่ที่ Jake Shimabukuro ออกแบบ ราคาจะแรงสักนิด แต่ออกแบบโดยศิลปินอูคูเลเล่เบอร์หนึ่งตลอดกาล และมาพร้อมโลโก้เหมือนที่อยู่บน Kamaka รุ่นลายเซ็น Jake Shimabukuro ราคาเรือนแสนด้วย
ถ้าราคาไม่สูงสำหรับไม้ laminated หรือเปลี่ยนเป็นไม้ solid แล้วราคานี้ ผมจะให้ไปอยู่สักอันดับ 2 เลย แต่ในเมื่อมันเป็นแบบนี้ คุณภาพที่ได้กับราคา ผมว่าออกจะแพงไปนิด ยกเว้นเป็นแฟนพี่ Jake หรือชอบรูปลักษณ์มันจริงๆ ครับ ทีเด็ดคือ เราขอให้เขาเซ็นชื่อบนอูคูเลเล่มาให้ด้วยได้ และนั่นอาจจะทำให้คุณค่าของอูคูเลเล่เพิ่มขึ้นตามกาลเวลาครับ
6. Enya
แบรนด์นี่มาแรงมากๆ บางรุ่นก็ถูกใจ บางรุ่นก็เสียงทึบไปนิด แต่ต้องยอมรับว่าเขาทำบรรจุหีบห่อได้ดูดีมากๆ แถมด้วยของแถมมากมาย ที่ในที่สุดเราจะใช้กันแค่ที่ตั้งสายเท่านั้น สำหรับ Enya ผมชอบรุ่น Nova ที่เป็นพลาสติกที่สุด ทั้งดีไวน์ ราคา และเสียง เป็นอะไรที่คุ้มค่า น่าใช้ และแตกต่าง
สำหรับรุ่นอื่นๆ ผมกลับชื่นชอบแบรนด์รอง Kaka มากกว่า ยิ่งตัว all solid ของ Kaka ยิ่งเข้าท่า แต่ที่ชมนี้คือราคาเขาสอดคล้องกับสิ่งที่ได้ครับ ถ้าราคาแพงกว่านี้อาจจะไม่คุ้ม เพราะต้องมาชนกับอูคูเลเล่เกรดดีขึ้นมา
7. Waterman
แบรนด์ลูกของ Kala อีกแบรนด์ ที่มีดีตรงลงน้ำได้ เช็ดทำความสะอาดได้ง่าย และมีหลายสีให้เลือก แถมสวยงามน่ามอง เสียงของ Waterman หากเป็นตัวทึบแสง เสียงจะชัดกว่า ในขณะที่ตัวใสเสียงจะออกมาเบลอๆ เมื่อเทียบกัน แต่ความใสอาจจะชนะความเสียงใส
สำหรับ Waterman นี้ จริงๆ ถ้างบจำกัด มันสามารถเป็นอูคูเลเล่ที่ใช้หัดเล่นได้ แต่แนะนำตัวทึบ เพราะเสียงจะดีกว่าตัวใส ทว่ามือใหม่อาจจะมีปัญหาตอนตั้งสาย เพราะอูคูเลเล่ระดับราคา 1,400-1,500 นี้ จะไม่มีการตั้งสายมาจากโรงงานเลย เจอกับลูกบิดเบสิคที่ได้มา อาจจะต้องใช้เวลาตั้งมากหน่อย ตั้งแล้วตั้งอีกไปเรื่อย แต่เมื่ออยู่ตัวก็ใช้ได้เลย อูคุเลเล่รุ่นนี้โรงเรียนเด็กเล็กที่อเมริกานิยมใช้ เพราะมันเช็ดทำความสะอาดง่ายและเล่นได้จริง ส่วนใครจะไปทะเล ไปเที่ยวภูเขา เอาไปด้วยผมก็ว่าเข้าท่านะ
8. Fender
ถ้า Fender ทำอูคูเลเล่รุ่น Fullerton ที่อเมริกา ผมเชื่อว่าต้องออกมาดีมากๆ และคงติดอันดับต้นๆ ของประเภทเมดอินอเมริกา แต่ผมคิดว่า Fender ไม่ได้ซีเรียสกับการสร้างอูคูเลเล่มาให้คนเล่นอูคูเลเล่ชื่นชม เขาสร้างมาเพื่อให้คนที่มีกีตาร์ Fender ซื้อไปเป็นเครื่องเคียงสนุกๆ อูคูเลเล่ Fender Fullerton ทำออกมาได้สวยมากๆ แต่เมื่อเล่นยังรู้สึกว่าแอ็คชั่นสูงไปนิด และนัทคมและสูงหน่อยๆ จนติดมือ ทำให้อรรถรสในการเล่นหายไปพอสมควร ข้อดีคือทุกตัวมาพร้อมปิ๊กอัพ สามารถเอาไปถือเท่ๆ บนเวทีได้เลย ถ้าราคาสัก 5,000 มันจะเป็นของดีที่ผมอวยไส้แตกเนื่องจากผมเป็นคนบ้า Fender คนหนึ่ง แต่ 8,000 ลดเหลือ 7,200 เมื่อมาวางแข่งกับแบรนด์อื่น ต้องเจอคนที่เป็นสาวก Fender จึงจะควัก
ส่วนรุ่น Venice นี่ผมคิดว่าทำมาเพื่อวางเท่ๆ มากกว่า มันเล่นได้จริง แต่เล่นได้แบบอูคูเลเล่ต่ำกว่ามาตรฐาน นอกจากนี้ Fender ยังมีรุ่นอื่นๆ อีก แต่ที่เมืองไทยหายากพอสมควรครับ
9.Kala
นี่คืออูคูเลเล่ที่ดังที่สุดในโลกก็ว่าได้ ผมยอมรับว่าเมื่อสิบกว่าปีก่อนเขาเป็นคนทำให้อูคูเลเล่เป็นสิ่งจับต้องได้ ด้วยการบุกเบิกไปหาโรงงานที่จีน แล้วทำอูคูเลเล่ราคาดีๆ มีดีไซน์ออกมา ในขณะที่สมัยนั้นอูคูเลเล่มีแต่ตัวแพงๆ จากฮาวาย หรือไม่ของของคุณภาพต่ำไร้แบรนด์จากจีน
Mike Upton ผู้ก่อตั้ง Kala ไม่มีโรงงานของตัวเอง ทำให้ในช่วงที่อูคูเลเล่บูมมากๆ โรงงานที่รับสร้างอูคูเลเล่ให้เขา ได้หันมาสร้างแบรนด์ตัวเองแล้วเลิกผลิตให้ Kala เหตุการณ์นี้ทำให้ Kala ต้องไปหาโรงงานอื่นมาช่วยทำแทน แต่ก็ได้แค่ช่วยทำ เพราะทำอูคูเลเล่ออกมาได้ต่ำกว่ามาตรฐานมาก ทำให้ช่วงหนึ่งอูคูเลเล่ของ Kala ไม่สามารถคาดหวังมาตรฐานได้ บางตัวดี หลายตัวไม่ดี ทั้งบัญหาบัซ บัญหาเฟร็ทคม สำหรับผม มันทำลายความน่าไว้ใจของอูคูเลเล่ที่เคยน่าเชื่อถือไปจนถึงทุกวันนี้
ผมได้ลองเปิดใจลองอีกครั้ง ก็พบว่าตอนนี้อูคูเลเล่ระดับเริ่มต้น เขาพัฒนากันไปมากแล้ว แต่ Kala ยังคงดีเหมือนเดิม แต่ผมอยากให้ดีกว่าเดิม อยากให้เอางบโฆษณามาพัฒนารุ่นเดิมๆ ให้ดีขึ้นบ้าง และนี่คือเหตุผลที่ Kala มาอยู่ที่อันดับนี้ครับ รุ่นที่น่าสนใจของเขาคือ KA-SLNG โซปราโนลองเน็ค ที่เมื่อ 10 ปีที่แล้วดีอย่างไร ทุกวันนี้ก็ดีอย่างนั้นเหมือนเดิม รุ่นอื่นๆ ที่ผมลองแล้วดี คือ Butterfly Travel Solid และ Spruce Top ส่วนรุ่น Made in USA ผมยังไม่ประทับใจ
10. Lanikai
แบรนด์ที่เคยขับเคี่ยวกับ Kala ในสมรภูมิอเมริกา จนในที่สุด Kala ก็ใหญ่ขึ้นเรื่อยๆ ในขณะที่ Lanikai เล็กลงจนล่าสุดเหลือเพียงมุมเล็กๆ ใน NAMM Show
มีอยู่เรื่องหนึ่งที่อยากเล่าเกี่ยวกับ Lanikai ที่มีขายอยู่มากมายออนไลน์ อันนั้นไม่ใช่ Lanikai ที่เราอยากให้เป็นนะครับ เรื่องของเรื่องคือโรงงานในจีนที่ผลิต Lanikai หัวใส ไปจดทะเบียนบริษัท Lanikai ที่จีน แล้วสร้างอูคูเลเล่ Lanikai ราคาถูกส่งมาขายที่ไทยมากมาย ผมถึงกับต้องสั่งมาเล่น พบว่าคุณภาพแย่มาก บางทีเล่นไปสายหลุดออกมาจากร่อง ต้องดึงกลับเข้าไปใหม่ ครั้นไปถามตัวแทนจำหน่าย Lanikai ในเครือ Hohner ของไทย ก็ได้ความว่าเขาเลิกสั่งอูคูเลเล่นานมากแล้ว ฉะนั้นมั่นใจได้ว่าที่ขายๆ อยู่ ในราคาถูกๆ ไม่ใช่ Lanikai ปลอม แต่เป็น Lanikai จีนครับ
ปิดท้าย
เอาล่ะครับ ผมใช้เวลาทั้งหมดสามวันเต็มๆ ในการเตรียมและเขียนบทความนี้ขึ้นมา ผมก็ไม่ทราบว่าจะมีใครอ่านหมดทุกตัวอักษรไหม ผมเพียงต้องการจะใช้ประสบการณ์ของผมโดยตรง ถ่ายทอดให้ท่านที่สนใจทราบ ว่าอูคูเลเล่ดีๆ มันมีอะไรบ้าง หากท่านได้อ่าน ผมแสดงความยินดีด้วยครับ ผมใช้เวลาตั้ง 12 ปีกว่าจะได้ลองได้พิสูจน์คิดวิเคาระห์แยกแยะจนตกตะกอน คัดสรรออกมาเป็นสุดยอดอูคูเลเล่ 5 ประเภท ประเภทละ 10 แบรนด์ รวม 50 แบรนด์ และที่ไม่กล่าวถึงอีกเป็น 100 ก็ไม่ต้องเสียใจ ทุกอย่างเป็นไปตามที่ผมเจอ และผมจะอัพเดตทุกปี ฉะนั้นปีหน้าอาจมีแบรนด์ที่คุณชอบก็ได้ ถ้าเขาพัฒนาอูคูเลเล่ให้ดีขึ้นจนสามารถแซง 10 อันดับที่เหนือกว่าได้
อย่างไรก็ตาม ผมยังคงเชื่อเสมอว่าการได้ลองเป็นลาภอันประเสริฐ แต่ใครจะไปบ้าลองได้แบบผม ฉะนั้นขอให้ไว้ใจคำแนะนำของผม เพราะจุดประสงค์ที่ผมทำทุกอย่างที่ทำทุกวันนี้ หลักๆ คือ อยากให้คนไทยมาเล่นอูคูเลเล่กันอย่างมีความสุขกันเยอะๆ ผมจะได้มีเพื่อนเล่นอูคูเลเล่ แล้วผมจะได้จัด Thailand Ukulele Festival ได้อีกครับ
ด้วยความเคารพ
ตาด่อง คนบ้าอูคูเลเล่
เกี่ยวกับผู้เขียน
ตาด่อง เป็นผู้ริเริ่มอูคูเลเล่แบบเอาจริงในประเทศไทย พัฒนาวงการอูคูเลเล่ทั้งในประเทศและนานาชาติมาตั้งแต่ปี 2009 จนปัจจุบัน โดยมีผลงานทางด้านอูคูเลเล่ดังนี้
ผู้ก่อตั้ง
Ribbee สำนักอูคูเลเล่แรกของไทย
Thailand Ukulele Contest (สิงโต นำโชค ได้รับแชมป์ประเทศไทยคนแรก)
Thailand Ukulele Festival มหกรรมอูคูเลเล่ ณ ลานพาร์คพารากอน เซนทรัลเวิร์ล และ ดิเอ็มควอเธียร์
ด้านพัฒนาการศึกษาอูคูเลเล่
Ribbee Ukulele Studio สถานสอนอูคูเลเล่แห่งแรกของไทย
Kumabee Ukulele Studio สถานสอนอูคูที่ดีที่สุดของไทย
Kyas Ryo Ukulele Workshop
Kalei Gamiao Ukulele Workshops
James Hills Ukulele Initiative Certificate Program in Asia ร่วมกับปรมาจารย์อูคูเลเล่ เจมส์ ฮิล อบรมผู้สอนอูคูเลเล่ระดับเอเชียที่ไทย
ประสบการณ์บรรยายเกี่ยวกับอูคูเลเล่ในสถานศึกษา
- Sasin Graduate Institute of Business Administration's MBA students 2 ครั้ง
- ปัญญาภิวัฒน์ 2 ครั้ง
- โรงเรียนดุริยางค์ทหารอากาศ 2 ครั้ง
เกียรติประวัติทางอูคูเลเล่
ได้รับเชิญเป็นกรรมการตัดสิน
- Japan National Ukulele Contest 4 สมัย
- International Ukulele Contest Hawaii 5 สมัย
- Japan National Ukulele Contest Online 1 สมัย
- Shanghai Ukulele Contest แต่ไปแล้วโดนเท (I got canceled for some reason)
พาเยาวชนสู่การประกวดอูคูเลเล่ระดับนานาชาติที่ฮาวาย
หน้าที่รับผิดชอบทางอูคูเลเล่
ผู้จัดการศิลปินอูคูเลเล่ของไทยไปแสดงต่างประเทศ
- สิงโต นำโชค (Japan, Hawaii)
- Hers (Singapore)
- อภิรักษ์ ศิรินันทกุล (Japan, Hawaii, Philippines, Korea, Taiwan, USA)
- ครูบอล (Japan, Singapore, Hawaii)
- Momay (Japan)
- Macaron (Papon and Ex-Girlfriend) Hawaii, Japan
ผู้จัดการภาคพื้นเอเชียแปซิฟิคของศิลปินอูคูเลเล่ระดับโลก Kalei Gamiao
ร่วมจัดงานอูคูเลเล่ระดับโลก
- Ukulele Festival Hawaii
- Ukulele Picnic Hawaii
- Ukulele Super Jam Japan
- Ukulele Crazy Session Japan
- Philippines Ukulele Festival
- Sentosa Ukulele Festival Singapore
ความสามารถทางด้านอูคูเลเล่แบบมีหลักฐาน
- James Hill Ukulele Initiative Certificate Level 2 (ขั้นสูงสุดในไทย มีเพียง 2 คน)
- Ukulele Guru by G Mag ( Teach by Guru Program)
หนังสืออูคูเลเล่
- Uke Club วารสารอูคูเลเล่
- อูคูเลเล่ฉันรักเธอ ตามล่าหาอูคูเลเล่สุดขอบฟ้า
เพลงอูคูเลเล่
- Theme song ของ Thailand Ukulele Festival อูคูเลเล่...ฉันรักเธอ
- Ukulele I Love (Music by ตาด่อง, English Lyric by Cameron Pole, Arranged by Kijjaz, Sings by Singto Numchok)